Theo nghiên cứu mới, mặc dù Sao Hỏa có thể cách Trái Đất đến khoảng 225 triệu km, nhưng hành tinh này lại đang ảnh hưởng đến khí hậu nơi loài người sinh sống. Show  Theo nghiên cứu được công bố hôm 12/3 trên tạp chí Nature Communications, bằng chứng địa chất có từ hơn 65 triệu năm trước và được lấy từ hàng trăm địa điểm trên khắp thế giới cho thấy các dòng hải lưu dưới biển sâu đã nhiều lần trải qua các thời kỳ mạnh lên hoặc yếu đi. Điều này xảy ra cứ 2,4 triệu năm một lần và được gọi là "chu kỳ lớn thiên văn". Các dòng chảy mạnh hơn, được gọi là xoáy nước khổng lồ hay dòng xoáy, có thể chạm tới đáy biển sâu nhất được gọi là vực thẳm dưới đại dương. Những dòng chảy mạnh này sau đó sẽ xói mòn những mảng trầm tích lớn tích tụ trong khoảng thời gian ổn định hơn trong chu kỳ. Nghiên cứu cũng cho thấy những chu kỳ này trùng với thời điểm xảy ra các tương tác hấp dẫn giữa Trái Đất và Sao Hỏa khi hai hành tinh này quay quanh Mặt Trời. Đồng tác giả nghiên cứu, Giáo sư địa vật lý Dietmar Müller cho biết: "Trường hấp dẫn của các hành tinh trong hệ Mặt Trời giao thoa với nhau và sự tương tác này được gọi là cộng hưởng, làm thay đổi độ lệch tâm của hành tinh và quỹ đạo của chúng". Do sự cộng hưởng này, Trái Đất bị kéo lại gần Mặt Trời hơn một chút bởi lực hấp dẫn của Sao Hỏa, nghĩa là hành tinh của chúng ta tiếp xúc với nhiều bức xạ Mặt Trời hơn nên sẽ có khí hậu ấm hơn, trước khi trôi ngược trở lại vào 2,4 triệu năm sau. Các tác giả của nghiên cứu mới đã sử dụng dữ liệu vệ tinh để lập bản đồ về sự tích tụ trầm tích dưới đáy đại dương trong hàng chục triệu năm. Họ phát hiện ra rằng có những khoảng trống trong hồ sơ địa chất, nơi trầm tích ngừng tích tụ trong các chu kỳ thiên văn này. Họ tin rằng điều này có thể liên quan đến các dòng hải lưu mạnh hơn, vì thời tiết ấm hơn do ảnh hưởng từ lực hấp dẫn của Sao Hỏa lên Trái Đất. Những phát hiện này ủng hộ ý kiến cho mặc dù ở xa cách hàng trăm triệu năm, Sao Hỏa vẫn ảnh hưởng đến khí hậu trên Trái Đất. Tuy nhiên, các tác giả cũng nhấn mạnh trong tuyên bố, hiệu ứng nóng lên quan sát được này không liên quan đến hiện tượng nóng lên toàn cầu do việc thải khí nhà kính mà con người gây ra. Mặc dù chỉ mang tính suy đoán ở giai đoạn này, các phát hiện cho thấy chu kỳ nói trên có thể giúp duy trì định kỳ một số dòng hải lưu sâu trong đại dương, trong trường hợp hiện tượng nóng lên toàn cầu làm chúng suy giảm. Giáo sư Müller cho biết: "Chúng tôi biết có ít nhất hai cơ chế riêng biệt góp phần tạo nên sức mạnh của sự hòa trộn dòng nước sâu trong đại dương". Ông nói một trong những cơ chế này được gọi là Vòng tuần hoàn kinh tuyến Đại Tây Dương (AMOC) - hệ thống dòng chảy chính ở Nam và Bắc Đại Tây Dương và đóng vai trò quan trọng trong hệ thống khí hậu. Nó hoạt động như một "băng chuyền" dưới đại dương, mang nước ấm từ vùng nhiệt đới đến Bắc bán cầu. Adriana Dutkiewicz, tác giả chính của nghiên cứu và là nhà nghiên cứu trầm tích tại Đại học Sydney nói: "Dữ liệu biển sâu trong 65 triệu năm mà chúng tôi có được cho thấy các đại dương ấm hơn có sự lưu thông mạnh mẽ hơn ở tầng sâu, giúp đại dương không bị ứ đọng ngay cả khi vòng tuần hoàn kinh tuyến Đại Tây Dương chậm lại hoặc dừng hoàn toàn". Sao Hỏa nhỏ hơn Trái Đất, có quỹ đạo xa hơn Mặt Trời và có môi trường bề mặt cực kỳ khắc nghiệt. Những đặc điểm này khiến Sao Hỏa trở thành một hành tinh đầy thách thức và bí ẩn, thu hút con người tiếp tục khám phá và nghiên cứu. Ảnh: Zhihu Sự khác biệt về khoảng cách này khiến cho sự khác biệt về các mùa và khí hậu trên Sao Hỏa khác với trên Trái Đất. So với 365 ngày trên Trái Đất, một năm trên Sao Hỏa có khoảng 687 ngày. Các mùa trên Sao Hỏa cũng khắc nghiệt và thất thường hơn so với trên Trái Đất. Bầu khí quyển của Sao Hỏa mỏng, chỉ bằng khoảng 1% bầu khí quyển của Trái Đất. Điều này dẫn đến khí hậu tương đối lạnh trên Sao Hỏa, với nhiệt độ trung bình khoảng âm 80 độ C. Hầu hết nước trên Sao Hỏa đã đóng thành băng. Môi trường của Sao Hỏa cũng bị ảnh hưởng bởi tia bức xạ mạnh. Vì nó không có trường địa từ để bảo vệ bầu khí quyển và bề mặt như Trái Đất nên mức độ bức xạ trên Sao Hỏa tương đối cao. Loại bức xạ này đặt ra những thách thức lớn đối với sự tồn tại và phát triển của con người cũng như các sinh vật khác, đồng thời hạn chế khả năng thăm dò và xâm chiếm Sao Hỏa. Sao Hỏa nhỏ hơn Trái Đất, có quỹ đạo xa hơn Mặt Trời và có môi trường bề mặt cực kỳ khắc nghiệt. Những đặc điểm này khiến Sao Hỏa trở thành một hành tinh đầy thách thức và bí ẩn, thu hút con người tiếp tục khám phá và nghiên cứu. Với sự phát triển không ngừng của khoa học công nghệ, nhân loại đã có những bước tiến vượt bậc trong lĩnh vực thám hiểm không gian. Giờ đây, một mục tiêu mới đang âm thầm xuất hiện trong tầm nhìn của con người - Sao Hỏa. Nhiều nhà khoa học tin rằng Sao Hỏa, một trong những hành tinh gần Trái Đất nhất, mang đến cơ hội tuyệt vời cho con người đổ bộ và xâm chiếm không gian. Ảnh: Zhihu Tàu vũ trụ đi từ Trái Đất đến Sao Hỏa mất bao lâu?Dù là lựa chọn thực tế nhất để định cư ngoài Trái Đất, sao Hỏa không hẳn là hành tinh phù hợp nhất với con người. Hơn 95% khí quyển sao Hỏa là CO2, khí hậu rất lạnh với nhiệt độ trung bình khoảng -60 độ C, tàu vũ trụ từ Trái Đất phải mất khoảng 8,5 tháng mới tới sao Hỏa và còn bị bức xạ tấn công. Sao Hỏa bằng bao nhiêu lần Trái Đất?Sao Hỏa có đường kính khoảng 6.779 km, so với đường kính của Trái đất khoảng 12.742 km, và Trái đất lớn hơn gần bảy lần về tổng thể tích. Tàu vũ trụ bay cách Trái Đất bao nhiêu km?Khoảng cách riêng—khoảng cách được đo tại một thời điểm cụ thể, bao gồm vị trí hiện tại từ Trái Đất cho tới biên giới của Vũ trụ quan sát được là bằng 46 tỷ năm ánh sáng (14 tỷ parsec), do đó đường kính của Vũ trụ quan sát được vào khoảng 91 tỷ năm ánh sáng (28×109 pc). Khoảng cách từ Trái Đất đến sao Mộc là bao nhiêu km?Sao Mộc có đường kính khoảng 143.000 km và có khối lượng gấp 318 lần Trái Đất, thể tích gấp 1.321 lần, theo NASA. Khoảng cách trung bình giữa Trái Đất và sao Mộc là khoảng 620 triệu km. |
