Quy đồng rút gọn các phân số là gì năm 2024

Chuyên đề Quy đồng mẫu nhiều phân số

Chuyên đề Quy đồng mẫu nhiều phân số Toán lớp 6 được VnDoc biên soạn và giới thiệu tới các bạn học sinh cùng quý thầy cô tham khảo. Nội dung tài liệu sẽ giúp các bạn học sinh học tốt môn Toán lớp 6 hiệu quả hơn.

Toán 6 - Chuyên đề quy đồng mẫu số

A. Lý thuyết

1. Khái niệm

Quy đồng mẫu số của nhiều phân số là biến đổi những phân số đó lần lượt thành những phân số bằng chúng nhưng có cùng mẫu số.

2. Quy tắc quy đồng mẫu số

Dạng 1 : Quy đồng mẫu các phân số.

Muốn quy đồng mẫu số nhiều phân số ta làm như sau:

+ Bước 1. Tìm một bội chung của các mẫu (thường là BCNN) để làm mẫu chung.

+ Bước 2. Tìm thừa số phụ của mỗi mẫu (bằng cách chia mẫu chung cho từng mẫu).

+ Bước 3. Nhân cả tử và mẫu của mỗi phân số với thừa số phụ tương ứng.

Chú ý: Trước khi quy đồng cần viết phân số dưới dạng phân số có mẫu dương. Nên rút gọn các phân số trước khi quy đồng.

Dạng 2 : Bài toán đưa về việc quy đồng mẫu số các phân số.

Để kiểm tra hai phân số có bằng nhau hay không ta đưa phân số về chung mẫu. Hai phân số có tử mẫu bằng nhau thì bằng nhau.

Hai cách có thể dùng để đưa hai phân số về chung mẫu là:

+ Cách 1. Rút gọn phân số.

+ Cách 2. Quy đồng mẫu số.

Để tìm số nguyên x trong đẳng thức về phân số ta có thể quy đồng mẫu sau đó tìm x để các tử số bằng nhau.

B. Bài tập vận dụng

Ví dụ : Quy đồng mẫu phân số sau: 1/3 và 1/2.

Lời giải:

Ta có BCNN (3; 2) = 6. Do đó mẫu số chung của 2 phân số là 6.

Thừa số phụ của 3 là 6: 3 = 2.

Thừa số phụ của 2 là 6: 2 = 3.

.

\>> Nội dung chi tiết bài tập nằm trong FILE TẢI VỀ <<

Đây là phần bài tập về Quy đồng mẫu số được chia làm hai phần: Lý thuyết và Bài tập vận dụng. Phần lý thuyết gồm khái niệm và quy tắc quy đồng mẫu số nhiều phân số. Bài tập được chia làm các dạng thường gặp (có đáp án đi kèm).

Qua đó sẽ giúp cho các bạn học sinh ôn tập và củng cố lại kiến thức về phần Quy đồng mẫu số nhiều phân số đã được học.

Quy đồng mẫu số của nhiều phân số là biến đổi những phân số đó lần lượt thành những phân số bằng chúng nhưng có cùng mẫu số.

2. Quy tắc quy đồng mẫu số

Muốn quy đồng mẫu số nhiều phân số với mẫu số dương ta làm như sau:

Bước 1: Tìm bội chung của các mẫu (thường là bội chung nhỏ nhất (BCNN) để làm mẫu chung).

Bước 2: Tìm thừa số phụ của mỗi mẫu (bằng cách chia mẫu chung cho từng mẫu).

Bước 3: Nhân cả tử và mẫu của mỗi phân số với thừa số phụ tương ứng.

Loigiaihay.com

Quy đồng mẫu số của nhiều phân số là việc chúng ta đi biến đổi những phân số đã cho lần lượt thành những phân số bằng chúng nhưng có cùng mẫu số.

2.2. Cách quy đồng mẫu số của hai hay nhiều phân số với tử số và mẫu số là số tự nhiên

Để quy đồng mẫu hai phân số và , ta phải tìm mẫu chung của hai phân số đó. Hai phân số có rất nhiều mẫu chung nhưng chúng ta nên chọn mẫu chung là bội chung nhỏ nhất của hai mẫu để việc tính toán được dễ dàng hơn.

Để quy đồng mẫu số của hai hay nhiều phân số ta thực hiện theo các bước sau:

  • Bước 1: Trước hết, ta cần đưa các phân số về phân số tối giản. Sau đó, ta tìm bội chung của các mẫu, thông thường ta lấy bội chung nhỏ nhất của các mẫu làm mẫu chung.
  • Bước 2: Ta tìm thừa số phụ của mỗi mẫu. Để tìm thừa số phụ của mỗi mẫu ta lấy mẫu chung chia cho từng mẫu
  • Bước 3: Sau đó ta nhân cả tử số và mẫu số của mỗi phân số với thừa số phụ của từng mẫu vừa tìm được ở bước 2.

Ví dụ 1. Để quy đồng mẫu của hai phân số và , ta làm như sau:

Tìm mẫu chung:

Ta có 8 = 23; 12 = 22.3 nên BCNN(8, 12) = 23.3=24

Ta chọn mẫu chung của hai phân số trên là 24.

Tìm thừa số phụ:

Thừa số phụ của 8 là 24 : 8 =3;

Thừa số phụ của 12 là 24 : 12 = 2.

Quy đồng:

Vậy quy đồng mẫu số hai phân số và ta được hai phân số và

Ví dụ 2. Quy đồng mẫu các phân số sau:

Giải

  1. Ta có: BCNN(5, 9) = 45 nên mẫu số chung là 45.

Thừa số của các mẫu là:

45 : 5 = 9; 45 : 9 = 5.

Ta có:

Vậy quy đồng mẫu số hai phân số và ta được hai phân số và

  1. Ta có: BCNN(36, 9, 4) = 36 nên mẫu chung của các phân số là 36.

Thừa số phụ của các mẫu là:

36 : 36 = 1; 36 : 9 = 4; 36 : 4 = 9.

Ta có:

Vậy quy đồng mẫu số ba phân số ta được các phân số

3. Các dạng toán quy đồng mẫu số của hai hay nhiều phân số với tử số và mẫu số là số tự nhiên

3.1. Dạng 1: Quy đồng mẫu số hai phân số cho trước

*Phương pháp giải:

  • Áp dụng cách quy đồng mẫu số nhiều phân số đã nêu ở mục II.
  • Trong trường hợp các phân số chưa tối giản, ta nên rút gọn các phân số đó trước khi quy đồng.

Bài 1. Quy đồng mẫu các phân số sau:

ĐÁP ÁN

Giải.

  1. Ta có: BCNN(9, 3) = 9 nên mẫu số chung là 9.

Thừa số phụ của 9 là 1

Thừa số phụ của 3 là 9 : 3 = 3.

Ta có

Vậy quy đồng mẫu số hai phân số và ta được hai phân số và .

  1. Ta có: 16 = 24; 18 = 2. 32 nên BCNN(16, 18) = 24. 32 = 144.

Mẫu số chung là 144.

Thừa số phụ của 16 là 144 : 16 =9.

Thừa số phụ của 18 là 144 : 18 = 8.

Ta có:

Vậy quy đồng mẫu số hai phân số và ta được hai phân số và .

  1. Rút gọn phân số: .

Vì 44 chia hết cho 4 nên BCNN(44, 4) = 44.

Thừa số phụ của 44 là 1.

Thừa số phụ của 4 là 11.

Ta có:

Vậy quy đồng mẫu số hai phân số và ta được hai phân số và .

Bài 2. Điền các số thích hợp vào ô trống để hoàn thiện bài giải cho đề toán sau:

Quy đồng mẫu số các phân số .

Ta có:

16 = ..................

8 =......................

12 = ...................

Nên BCNN(16, 8, 12) =

Mẫu chung là:

Khi đó ta có:

Vậy quy đồng mẫu số các phân số ta được các phân số .....................

ĐÁP ÁN

Giải.

Quy đồng mẫu số các phân số .

Ta có:

16 = 24

8 = 23

12 = 22.3

Nên BCNN(16, 8, 12) = 24 . 3 = 48

Mẫu chung là: 48

Khi đó ta có:

Vậy quy đồng mẫu số các phân số ta được các phân số .

3.2. Dạng 2: Sử dụng quy tắc quy đồng mẫu số để giải bài toán cộng, trừ phân số không cùng mẫu số

*Phương pháp giải:

Đối với bài toán cộng, trừ các phân số không cùng mẫu số, đầu tiên ta cần viết chúng dưới dạng hai phân số có cùng mẫu số rồi thực hiện việc cộng trừ các tử số.

Bài tập. Thực hiện các phép tính sau:

ĐÁP ÁN

Giải.

3.3. Dạng 3: Sử dụng quy tắc quy đồng mẫu số để giải bài toán với điều kiện cho trước

*Phương pháp giải:

Dựa vào giả thiết, yêu cầu bài toán và áp dụng quy tắc quy đồng mẫu số để tìm cách giải bài toán.

Bài 1. Trong các phân số có tử số 5 là phân số nào lớn hơn và bé hơn .

ĐÁP ÁN

Vì các phân số cần tìm có tử số là 5 nên ta gọi phân số cần tìm có dạng .

Theo đề ta có:

Vậy các phân số cần tìm là: .

Bài 2. Hai đội A và B cùng tham gia một thử thách, đội A hoàn thành trong giờ, đội B hoàn thành trong giờ. Hỏi đội nào hoàn thành thử thách nhanh hơn?

ĐÁP ÁN

Giải.

Ta có: BCNN(3, 4) = 12.

Khi đó ta có:

Vì nên

Như vậy đội A hoàn thành thử thách trong ít thời gian hơn nên đội A hoàn thành thử thách nhanh hơn.

Như vậy, bài viết này đã cung cấp cho chúng ta thêm kiến thức về cách quy đồng mẫu số của hai hay nhiều phân số và làm các bài tập vận dụng. Mong rằng bài viết này có thể giúp các bạn hoàn thành tốt các bài tập trên lớp cũng như các bài tập về nhà. Chúc các bạn học tốt!

Quy đồng mẫu số các phân số là gì?

1. Khái niệm. Quy đồng mẫu số của nhiều phân số là biến đổi những phân số đó lần lượt thành những phân số bằng chúng nhưng có cùng mẫu số.

Khi quy đồng mẫu số hai phân số ta làm như thế nào?

Muốn quy đồng mẫu số 2 phân số,ta làm như sau : - Lấy tử số và mẫu số phân số thứ nhất nhân với mẫu số của phân số thứ 2. - Lấy tử số và mẫu số phân số thứ 2 nhân với mẫu số của phân số thứ nhất. b/Muốn cộng ( trừ )2 phân số khác mẫu số thì ta phải thực hiện quy đồng mẫu số.

Rút gọn phân số ta làm như thế nào?

Bước 1: Xét xem tử số và mẫu số cùng chia hết cho số tự nhiên nào lớn hơn 1..

Bước 2: Chia tử số và mẫu số cho số đó..

Bước 3: Cứ làm như thế cho đến khi nhận được phân số tối giản..

Tử số và mẫu số là gì?

Phân số là sự biểu diễn số hữu tỷ dưới dạng tỷ lệ của hai số nguyên, trong đó số ở trên được gọi là tử số, còn số ở dưới được gọi là mẫu số. Điều kiện bắt buộc là mẫu số phải khác 0. Với tử số là a và mẫu số là b, b khác 0, a, b là số nguyên.