Luyện tập trao đổi ý kiến với người thân trang 109 violet

Em và người thân trong gia đình cùng đọc một truyện nói về một người có nghị lực, có ý chí vươn lên. Em trao đổi với người thân về tính cách đáng khâm phục của nhân vật đó.

Hãy cùng bạn đóng vai người thân để thực hiện cuộc trao đổi trên. Ghi lại vắn tắt nội dung cuộc trao đổi để chuẩn bị cho bài tập làm văn kể miệng ở lớp. (Đọc phần gợi ý trong sách Tiếng Việt 4, tập một, trang 109 - 110.)

1. Tìm đề tài trao đổi ở đâu ?

- Các truyện trong sách giáo khoa.

- Các truyện khác trong sách báo.

2. Xác định nội dung trao đổi:

- Hoàn cảnh sống của nhân vật :

+ Nhân vật gặp những khó khăn gì ?

+ Những khó khăn ấy có gì khác thường ?

- Nghị lực của nhân vật :

+ Nhân vật đã vượt qua khó khăn như thế nào ?

+ Sự vượt khó của nhân vật có gì đáng khen ngợi ?

- Sự thành đạt của nhân vật :

+ Nhân vật đạt được ý nguyện của mình như thế nào ?

+ Nghị lực, ý chí của nhân vật đóng vai trò gì trong sự thành đạt ấy?

3. Xác định hình thức trao đổi:

- Người nói chuyện với em là ai (bố, mẹ hay anh, chị) ?

- Em xưng hô như thế nào ?

- Em chủ động nói chuyện với người thân về câu chuyện mới đọc hay được người thân gợi chuyện ?

Học sinh thực hiện theo gợi ý trong sách giáo khoa.

Lời giải chi tiết

- Con gái : Ba à, thầy Ký giỏi quá phải không ba!

- Cha : Con gái có thấy khâm phục thầy Ký không?

- Con gái : Thưa ba, có chứ ạ! Con không tưởng tượng được rằng có người nhiều nghị lực đến thế. Với đôi bàn chân của mình mà thầy Ký có thể viết được chữ, lại học giỏi nữa thì thật đáng khâm phục ba ạ!

- Cha : Trong cuộc sống có rất nhiều người có nghị lực như thế đấy, con gái ạ! Thầy Ký là tấm gương sáng về vượt khó, rất đáng để con học tập đó.

- Con gái: Con thấy mình ngưỡng mộ thầy Ký quá. Từ nay trở đi. Con cũng sẽ kiên trì, và chăm chỉ hơn nữa !

- Cha : Như vậy thì tốt lắm! Ba mẹ luôn mong con học hành thật tôt, rèn luyện đạo đức thật tốt. Đó chính là con đường mở ra cánh cửa tương lai của con đó!

- Con gái : Thưa ba, vâng. À mà ba ơi, con sẽ đem chuyện này kể cho các bạn con nghe, chắc các bạn cũng sẽ khâm phục lắm

- Cha: Ừ! con đem kể lại cho các bạn nghe đi

+ Thầy Nguyễn Ngọc Ký, bị hệt hai tay từ nhỏ nhưng nhờ ham học, lại có lòng kiên nhẫn, bền bỉ, quyết tâm vượt qua khó khăn, Thầy Ký đả dùng đôi bàn chân của mình viết được chữ. Không những vậy, chữ thầy Ký còn rất đẹp. Hiện thầy Nguyễn Ngọc Ký đang dạy môn Ngữ văn tại một trường trung học ở Thành phố Hồ Chí Minh. Thầy đã được Nhà nước phong là Nhà giáo Ưu tú.

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

1. Khởi động:(5p)

- GV dẫn vào bài mới

- TBVN điều hành lớp hát, vận động tại chỗ

2. . Hoạt động thực hành: (27p)

* Mục tiêu: Xác định được đề tài trao đổi, nội dung, hình thức trao đổi ý kiến với người thân theo đề bài trong SGK.

Đề bài: Em và người thân trong gia đình cùng đọc một truyện nói về một người có nghị lực và ý chí vươn lên. Em trao đổi với người thân về tính cách đáng khâm phục của người đó. 

a. Phân tích đề bài: 

+ Cuộc trao đổi diễn ra giữa ai với ai?

+ Trao đổi về nội dung gì?

+ Khi trao đổi cần chú ý điều gì?

*GV:  Đây là cuộc trao đổi giữa em với gia đình: bố mẹ, anh chị, ông bà. Do đó, khi đóng vai thực hiện trao đổi trên lớp học thì một bạn sẽ đóng vai ông, bà, bố, mẹ, hay anh, chị của bạn kia. 

  b. Hướng dẫn tiến hành trao đổi: 

- Gọi HS đọc tên các truyện đã chuẩn bị. 

-

 Treo bảng phụ tên nhân vật có nghị lực ý chí vươn lên. 

+ Nhân vật của các bài trong SGK. 

+ Nhân vật trong truyện đọc lớp 4. 

- Gọi HS nói tên nhân vật mình chọn. 

- Gọi HS đọc gợi ý 2. 

- Gọi HS năng khiếu làm mẫu về nhân vật và nội dung trao đổi. 

*Ví dụ: về Nguyễn Ngọc Kí. 

+ Hoàn cảnh sống của nhân vật (những khó khăn khác thường). 

+ Nghị lực vượt khó. 

+ Sự thành đạt. 

*Ví dụ: Về vua tàu thuỷ Nguyễn Thái Bưởi. 

+ Hoàn cảnh sống của nhân vật (những khó khăn khác thường). 

+ Nghị lực vượt khó. 

+ Sự thành đạt. 

- Gọi HS đọc gợi ý 3. 

+ Người nói chuyện với em là ai?

+ Em xưng hô như thế nào?

+ Em chủ động nói chuyện với người thân hay người thân gợi chuyện. 

c. Từng cặp HS thực hành trao đổi: 

** Trao đổi trong nhóm. 

- GV theo dõi giúp một số cặp HS gặp khó khăn. 

** Trao đổi trước lớp. 

- Gọi HS nhận xét từng cặp trao đổi. 

- Nhận xét chung 

* Lưu ý giúp đỡ hs M1+M2

* HS M3+M4 Thực hành chia sẻ lưu loát, câu văn có hình ảnh

3. Hoạt động ứng dụng (1p)

4. Hoạt động sáng tạo (1p)

- HS đọc đề bài

- Dùng phấn màu gạch chân dưới các từ ngữ quan rọng: em với người thân cùng đọc một truyện, khâm phục, đóng vai,…

+ Cuộc trao đổi diễn ra giữa em với người thân trong gia đình: bố , mẹ ông bà, anh , chị, em. . 

+ Trao đổi về một người có ý chí vươn lên. 

+ Khi trao đổi cần chú ý nội dung truyện. Truyện đó phải cả 2 người cùng biết và khi trao đổi phải thể hiện thái độ khâm phục nhân vật trong truyện. 

- Nghe

Cá nhân- Lớp

- 1 HS đọc thành tiếng gợi ý SGK

- Kể tên truyện nhân vật mình đã chọn. 

- Đọc thầm trao đổi để chọn bạn, chọn đề tài trao đổi.

+ Nguyễn Hiền, Lê- ô- nac- đô- đa Vin- xi, Cao Bá Quát, Bạch Thái Bưởi, Lê Duy Ứng, Nguyễn Ngọc Kí,…

 + Niu- tơn (cậu bé Niu- tơn), Ben (cha đẻ của điện thoại), Kỉ Xương (Kỉ Xương học bắn), Rô- bin- xơn (Rô- bin- xơn ở đảo hoang),Hốc- kinh (Người khuyết  tật vĩ đại), Trần Nguyên Thái (cô gái đoạt 5 huy chương vàng), Va- len- tin Di- cum (Người mạnh nhất hành tinh)…

- Một vài HS phát biểu. 

+ Em chọn đề tài trao đổi về nhà giáo Nguyễn Ngọc Kí. 

+ Em chọn đề tài trao đổi về Rô- bin- xơn. 

+ Em chọn đề tài về giáo sư Hốc- kinh. 

 - 1 HS đọc thành tiếng. 

-Ông bị tật, bị liệt hai cách tay từ nhỏ nhưng rất ham học. Cô giáo ngại ông không theo được nên không dám nhận. 

- Ông cố gắng tập viết bằng chân. Có khi chân co quắp, cứng đờ, không đứng dậy nổi nhưng vẫn kiên trì, luyện viết không  quản mệt nhọc, khó khăn, ngày mưa, ngày nắng. 

- Ông đã đuổi kịp các bạn và trở thành sinh viên của trường đại học Tổng hợp và là Nhà Giáo ưu tú. 

- Từ một cậu bé mồ côi cha phải theo mẹ quảy gánh hàng rong, ông Bạch Thái Bưởi đã trở thành vua tàu thuỷ. 

- Ông Bạch Thái Bưởi kinh doanh đủ nghề. Có lúc mất trắng tay vẫn không nản chí. 

- Ông Bưởi đã chiến thắng trong cuộc cạnh tranh với các chủ tàu  người Hoa, người Pháp, thống lĩnh toàn bộ ngành tàu thuỷ. Ông được gọi là một bậc anh hùng kinh tế. 

- 1 HS đọc thành tiếng. 

+ Là bố em/ là anh em/…

+ Em gọi bố/ xưng con. Anh/ xưng em. 

+ Bố chủ động nói chuyện với em sau bữa cơm tối vì bố rất khâm phục nhân vật trong truyện. / Em chủ động nói chuyện với anh khi hai anh em đang trò chuyện trong phòng,....