Sau thắng lợi của cuộc cách mạng tháng 10 và nội chiến, nước Nga bắt tay vào khôi phục kinh tế với chính sách NEP. Sự lớn mạnh của chủ nghĩa cộng sản ở Nga đã đưa tới sự ra đời của Liên bang cộng hoà xã hội chủ nghĩa Xô viết năm 1922. Giáo án Bài 10. Liên Xô xây dựng chủ nghĩa xã hội (1921 – 1941) được thiết kế nhằm:
Nhấn vào bên dưới để tải tài liệu
Để tải xuống xem đầy đủ hãy nhấn vào bên trên This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.
Lớp 1 Lớp 2 Lớp 3 Lớp 4 Lớp 5 Lớp 6 Lớp 7 Lớp 8 Lớp 9 Lớp 10 Lớp 11 Lớp 12
Bài 10LIÊN XÔ XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI (1921 - 1941)I. MỤC TIÊU BÀI HỌC1. Kiến thức: Sau khi học xong bài học, yêu cầu HS cần:- Thấy rõ tác dụng của chính sách kinh tế mới.- Nắm được những nội dung và thành tựu chủ yếu của công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ởLiên Xô trong vòng 2 thập niên (1921 - 1941).2. Tư tưởng- Giúp các em nhận thức được sức mạnh, tính ưu việt và những thành tựu vĩ đại của công cuộcxây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô.- Tránh tư tưởng phủ định lịch sử, phủ nhận những đóng góp to lớn của chủ nghĩa xã hội với tiếntrình phát triển của lịch sử nhân loại.3. Kỹ năng- Rèn luyện năng tập hợp, phân tích tư liệu lịch sử, để hiểu bản chất của sự kiện lịch sử.- Tăng cường khả năng đối chiếu, so sánh các sự kiện lịch sử để hiểu rõ hơn đặc trưng lịch sử củatừng sự kiện.II. THIẾT BỊ, TÀI LIỆU DẠY HỌC- Lược đồ Liên Xô năm 1940.- Một số tranh ảnh về công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô.- Tư liệu, mẩu chuyện lịch sử về công cuộc xây dựng CNXH ở Liên Xô thời kỳ (1921 - 1941)III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC1. Kiểm tra bài cũCâu 1. Nội dung chính sách “cộng sản thời chiến” và ý nghĩa lịch sử của nó.Câu 2. Ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tháng Mười Nga.2. Dẫn dắt vào bài mớiSau khi thực hiện thắng lợi cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa đầu tiên trên thế giới, nhândân Xô viết bắt tay vào công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội. Công cuộc xây dựng chủ nghĩa xãhội đầy mới mẻ diễn ra ở Liên Xô như thế nào, chúng ta cùng nghiên cứu bài 10.3. Tổ chức các hoạt động dạy học trên lớpHoạt động của GV và HS* Họat động 1: Cả lớp và cá nhân- GV yêu cầu HS đọc SGK .Hỏi: Tình hình nước Nga sau chiến tranh (năm1921).- HS theo dõi SGK, tóm tắt tình hình kinh tế,chính trị, xã hội ở Nga.- GV chốt ý chính: ….Kiến thức HS cần nắmI. Chính sách kinh tế mới và côngcuộc khôi phục kinh tế (1921 - 1925)1. Chính sách kinh tế mớia/ Hoàn cảnh nước Nga sau chiến tranh:- Năm 1921, Nga Xô viết bước vào thời kỳhòa bình, xây dựng đất nước trong hoàn cảnhcực kỳ khó khăn:+ KT : bị tàn phá nghiêm trọn+ CT-XH : không ổn định, bạo loạn xảy rakhắp nơi.- Tháng 3/1921, V.I. Lênin đề ra chính sáchkinh tế mới( NEP)- GV yêu cầu HS đọc nội dung chunhs sách KTb/ Nội dung : bao gồm các chính sách quanmới so sánh sự khác nhau cơ bản giữa chính sách trọng về nông nghiệp, công nghiệp, thươngkinh tế mới với chính sách cộng sản thời chiến nghiệp và tiền tệ; trong đó quan trọng nhất là:theo mẫu:- NN : thay thế chế độ trưng thu lượng thựcthừa bằng chế độ thu thuế lượng thực;Nội dungCSTCKT mới (NEP)- TN: cho phép tự do buôn bán nhằm khôiCNphục, đẩy mạnh mối liên hệ giữa thành thị vàNNnông thônTN, tiền tệ- CN : tư nhân và tư bản nước ngoài được- HS làm trên phiếu học tập, GV nào làm xong khuyến khích kinh doanh, đầu tư ở Nga dướicho trình bày, GV nhận xét ,bổ sung , phân tích : sự kiểm soát của Nhà nước, Nhà nước chỉ nắmƯu điểm của c/s KTM so với CSTCcác ngành kinh tế chủ chốt.- Hỏi: cho biết tác dụng ý nghĩa của chính sáchkinh tế mới.c/ Tác dụng:- HS theo dõi SGK, bảng so sánh phân tích của- Nền kinh tế nước Nga đã được khôi phụcGV để suy nghĩ trả lời.- Đưa lại sự chuyển đổi kịp thời từ nền kinh tế⇒ Chính sách cộng sản thời chiến do nhà nướcdo Nhà nước nắm độc quyền về mọi mặt sangnắm độc quyền quản lý nền kinh tế quốc dân.nền kinh tế nhiều thành phần, nhưng vẫn đặtCòn chính sách kinh tế mới thực chất là chuyểnnền kinh tế do nhà nước độc quyền, sang nền dưới sự kiểm soát của Nhà nước.kinh tế nhiều thành phần do nhà nước kiểm soát,khôi phục lại nền kinh tế hàng hóa.- GV yêu cầu HS theo dõi bảng thống ke một sốngành kinh tế của nước Nga (1921 - 1923) chonhận xét.- HS theo dõi bảng thống kê và phát biểu nhậnxét của mình.* Họat động 2:Cả lớp và cá nhân- GV yêu cầu HS theo SGK tự trả lời các câu hỏisau : - HS tự tóm tắt vào vở.2. Liên bang Xô viết thành lập- GV hỏi: LBXV được thành lập trong thời gian- Nhằm tăng cường sức mạnh về mọi mặtnào? Tại sao phải thành lập Liên bang ?của công cuộc xây dựng và bảo vệ tố quốc,Việc thành lập liên bang có ý nghĩa gì?tháng 12/1922, Liên Bang CHXHCNXV(do có sự phát triển chênh lệch về nhiều mặt giữa (Liên Xô) đã được thành lập gồm 4 nước cộngcác nước cộng hòa)hòa đầu tiên: Nga, Ucraina, Bêlôrútxia và- Tư tưởng chỉ đạo của LN trong việc thành lập Ngoại Capcadơ.LBXV là gì?- Tư tưởng chỉ đạo cơ bản của V.I. Lênin- bình đẳng về mọi mặt, quyền dân tộc tự quyết, trong việc thành lập Liên bang Xô viết là sựthủ tiêu bất bình đẳng dân tộc và xây dựng cộng bình đẳng chủ quyền về mọi mặt và quyềnđồng anh em, giữa các dân tộc. Tư tưởng chỉ đạo dân tộc tự quyết của các dân tộc, sự giúp đơđó đã chỉ ra con đường giải quyết đúng đắn về lẫn nhau trong công cuộc xây dựng CNXH.dân tộc trên đất nước Xô viết.- 21/1/1924, V.I. Lênin qua đời, đây là mộttổn thất to lớn đối với nhân dân Liên Xô, giaicấp công nhân quốc tế và các dân tộc bị áp* Họat động 3: nhómbức trên toàn thế giới.- GV dẫn dắt: ở Liên Xô nhiệm vụ mở đầu chocông cuộc xây dựng CNXH là thực hiện côngnghiệp hóa XHCN theo đường lối ưu tiên pháttriển CN nặng.- GV yêu cầu hai bàn kế tiếp nhau ghép thành 1nhóm: Mỗi nhóm có nhiệm vụ theo dõi SGK,thảo luận về các nội dung:- Công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa là gì?- Tại sao Liên Xô phải thực hiện công nghiệphóa?- Mục đích của CNH-XHCN ở Liên Xô- Biện pháp thực hiện- Kết quả đạt được.- GV gọi đại diện một số nhóm trình bày, cácnhóm nhận xét bổ sung, sau đó GV kết luận.- GV :Trong những lĩnh vực nông nghiệp, vănhóa, giáo dục, cũng đạt những thành tựu đáng kể.-GV tiếp tục yêu cầu HS theo dõi SGK và tự tómtắt- Từ năm 1937, Liên Xô thực hiện kế hoạch 5năm lần thứ ba, nhưng công cuộc xây dựng chủnghĩa xã hội bị gián đoạn bởi cuộc chiến tranhxâm lược của phát xít Đức tháng 6/1941.- GV hỏi: Những thành tựu Liên Xô đạt đượctrong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội từ1925 - 1941 có ý nghĩa gì?- HS suy nghĩ trả lời: Mặc dù còn có những hạnchế song công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ởLiên Xô 1925 - 1941 vẫn đạt được những thànhtựu to lớn, tạo nên những biến đổi nhiều mặt, cólợi cho nhân dân, xây dựng lại lực lượng vũtrang hùng mạnh để bảo vệ tổ quốc, giúp đơphong trào cách mạng thế giới.* Họat động 4: Cả lớp-Giữa hai cuộc chiến tranh thế giới (1918 - 1939)chỉ có Liên Xô là nước xã hội chủ nghĩa nằmgiữa vòng vây thù địch của chủ nghĩa đế quốc.Nguyên tắc ngoại giao Liên Xô là cùng tồn tạihòa bình, tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹnlãnh thổ, không can thiệp vào nội bộ của nhau.- HS theo dõi SGK, phát biểuII. Công cuộc xây dựng chủ nghĩa xãhội ở Liên Xô (1925 - 1941)1. Những kế hoạch 5 năm đầu tiên vàthành tựua. Trong công nghiệp: thực hiện côngnghiệp hóa xã hội chủ nghĩa.- Nhiệm vụ trọng tâm của LX trong thời kỳ xdCNXH là: tiến hành CNH- XHCN theo đườnglối ưu tiên phát triển CN nặng.- Từ 1928- 1937, Liên Xô bắt đầu thực hiệnthành công 2 kế hoạch 5 năm : lần thứ I (1928- 1932) và lần thứ II (1933 - 1937)* Thành tựu: đưa Liên Xô từ một nước nôngnghiệp trở thành một cường quốc công nghiệpchiếm tới 77,4% tổng sản phẩm quốc dân.b. Trong nông nghiệp: Tiến hành tập thểhóa, đưa 93% số nông hộ, chiếm 90% diệntích đất canh tác cùng với sự cơ giới hóa nôngnghiệp.c. Văn hóa - giáo dục: Liên Xô đã thanhtoán nạn mù chữ, phát triển hệ thống giáo dụcquốc dân và nền văn hóa – nghệ thuật Xô viết.d. Xã hội:Các giai cấp bóc lột đã bị xóa bỏ,chỉ còn 2 giai cấp lao động là công nhân, nôngdân tập thể cùng tầng lớp trí thức XHCN.- Tuy nhiên, Ban lãnh đạo LXô đã phạmphải những sai lầm, thiếu sót như: Không coitrọng nguyên tắc tự nguyện, chưa chú ý đúngmức việc đảm bảo và nâng cao đời sống nhândân,…2. Quan hệ ngoại giao của Liên Xô- Sau Cách mạng tháng Mười, Chính quyềnXô viết đã từng bước xác lập quan hệ ngoạigiao với một số nước châu Á, châu Âu.-Từ năm 1921, khi bước vào thời kỳ hòabình xây dựng đất nước, Liên Xô đã kiên trìđấu tranh trong quan hệ quốc tế, từng bướcphá vơ chính sách bao vây về kinh tế và côlập về ngoại giao của các nước đế quốc,khẳng định địa vị quốc tế của nhà nước Xôviết.- Đến đầu năm 1925, Liên Xô đã thiết lậpquan hệ ngoại giao chính thức với hơn 20quốc gia, trong đó có các nước lớnn như Đức,Anh, Pháp, Italia, Nhật Bản,… riêng với Mĩphải tới năm 1933.4. Củng cố: Hướng dẫn HS tìm hiểu:+ Tác động của chính sách kinh tế mới với nước Nga?+ Thành tựu của công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô 1921 - 1941?5. Dặn dò:- HS học bài cũ, đọc trước bài mới. |