Phần tham khảo mở rộngCâu 1: Giá trị nội dung và nghệ thuật truyện ngắn Tôi đi học Nội dung: Dòng hồi tưởng của nhân vật “tôi” trong những ngày đầu đến trường. Những kỉ niệm trong sáng của tuổi học trò nhất là buổi tựu trường đầu tiên thường được ghi nhớ mãi. Nghệ thuật:
Hãy nêu ngắn gọn những nội dung chính và chi tiết kiến thức trọng tâm bài học " Tôi đi học " [toc:ul] A. Ngắn gọn những nội dung chính1. Giới thiệu chung
2. Phân tích văn bản a. Tâm trạng của nhân vật tôi trong buổi tựu trường đầu tiên * Khơi nguồn kỉ niệm:
=> Đó là thời điểm, nơi chốn gần gũi, quen thuộc gắn liền với tuổi thơ, gắn với tình yêu quê hương của tác giả. Hình ảnh những người lớn trong buổi học đầu tiên của các em * Khi cùng mẹ đi trên đường tới trường:
=> Hồi hộp, phấn chấn lạ thường * Khi đứng giữa sân trường và nghe gọi tên vào lớp học:
=> tâm trạng lúng túng, rụt rè, lo lắng, sợ hãi thể hiện cảm xúc hồn nhiên, trong sáng của tuổi thơ. * Khi ngồi trong lớp đón giờ học đầu tiên:
=> Tình cảm của tôi trong sáng, hồn nhiên, chân thực. Đặc biệt chi tiết cuối cùng :
=> Một chút buồn khi từ giã tuổi thơ, bắt đầu trưởng thành trong nhận thức và bắt đầu vào việc học hành. Phải chăng đay là phút sang trang của một tâm hồn trẻ dại, tạm biệt thời thơ ấu để bước vào thế giới tuổi học trò đầy khó khăn mà biết bao hấp dẫn b. Hình ảnh những người lớn trong buổi học đầu tiên của các em
=> Tất cả đều dịu dàng, yêu thương, chăm chút, khuyến khích các em. B. Phân tích chi tiết nội dung bài học1. Tâm trạng của nhân vật tôi trong buổi tựu trường đầu tiên a. Khơi nguồn kỉ niệm: Ngay từ những dòng đầu của tác phẩm, những câu văn thấm đẫm chất trữ tình như một cánh cửa dịu dàng mở ra dẫn người đọc vào một thế giới đầy ắp những sự vật, những con người, những cung bậc tình cảm đẹp đẽ trong sáng, đáng nhớ:
b. Khi cùng mẹ tới trường:
=>Đó là cảm giác hồi hộp lạ thường. Tất cả những cảm giác ấy do một sự kiện quan trọng hôm nay tôi đi học. Vì đối với một em bé mới chỉ biết chơi đùa qua sông thả diều, ra đồng chạy nhảy với các bạn, hôm nay đi học quả là sự kiện lớn, một bước ngoặt của tuổi thơ. Vì thế hôm nay cậu cảm thấy mình đứng đắn chững trạc trang trọng hơn trong bộ quần áo mới, vì thế tôi muốn thử sức mình. => Cảm giác này được tg ghi lại thật tinh tế, chân thực. Hình ảnh so sánh đẹp, xác thực gắn liền với thiên nhiên tươi đẹp, mềm mại=> Câu văn giàu chất thơ, giàu chất tạo hình, khẳng định một kỉ niệm đẹp, đề cao sự học hành của con người. c. Khi đứng giữa sân trường và nghe gọi tên vào lớp học: Không khí cuả ngày hội tựu trường: náo nức, vui vẻ nhưng cũng rất trang trọng:
Đứng ở giưa sân trường rộng lượn và lạ lẫm ấy, cậu bé cảm thấy mình nhỏ bé đâm ra lo sợ vẩn vơ, bỡ ngỡ đứng nép bên người thân, chỉ dám nhìn một nửa hay chỉ dám đi từng bước nhẹ:" Họ như những con chim non....... e sợ" . Câu văn gợi sự liên tưởng về một thời tuổi thơ đứng dưới mái trường mến yêu. Mỗi một học trò hồn nhiên ngây thơ như một cánh chim đầy khát vọng với biết bao bồi hồi lo lắng nhìn bầu trời tri thức cao rộng, chân trời học vấn mênh mang. Khi chuẩn bị rời khỏi vòng tay mẹ, những tiếng khóc nức nở hay thút thít cứ bật ra tự nhiên như phản ứng dây chuyền. Cảm thấy chưa lần nào xa mẹ như lần này. Vừa lúc nãy, trên đường tới trường các cô còn náo nức, muốn tỏ ra mình đã lớn, cũng vừa lúc nãy, cảm thấy hãnh diện vì nhiều người chú ý, mà giờ đây lại khóc => tiếng khóc như phản ứng dây chuyền rất tự nhiên, ngây thơ và rất giàu ý nghĩa:
d. Khi ngồi trong lớp đón giờ học đầu tiên: Lớp học là một thế giới khác biệt, cách biệt với thế giới ở bên ngoài khung cửa. Ngồi trong lớp, cậu bé thấy xốn xang những cảm giác lạ và quen đan xen, trái ngược nhau bởi đó là giây phút sang trang của một tâm hồn trẻ dại, tạm biệt thế giới ấu thơ chỉ biết nô đùa, nghịch ngợm để bước vào thế giới tuổi học trò nghiêm chỉnh đầy khó khăn mà biết bao hấp dẫn. ⇒ Diễn biến tâm trạng nhân vật “tôi” để lại nhiều cảm xúc trong lòng người đọc, không chỉ bởi sự hồn nhiên, ngây thơ mà còn bởi nó khiến mỗi chúng ta nhớ về tuổi thơ của chính bản thân mình. 2. Hình ảnh những người lớn trong buổi học đầu tiên của các em Nếu ví các em nhỏ ngày đầu tiên đi học là những cánh chim đang chập chững rời tổ để bay vào bầu trời bao la đầy nắng và gió thì cha mẹ, thầy cô chính là những bàn tay nâng đỡ, những làn gió đưa, những tia nắng soi đường để cánh chim được cất lên mạnh dạn khoáng đạt trên bầu trời. Tất cả mọi người đều đều dịu dàng, yêu thương, chăm chút, khuyến khích các em. Người mẹ ân cần chu đáo chuẩn bị mọi thứ, sánh vai cùng con tới trường, Ông Đốc hìn các em với cặp mắt hiền từ và cảm động, lời nói khẽ khàng đầy yêu thương, lại tươi cười nhẫn nại dỗ dành các em khóc vì phải xa mẹ. Thầy cô với gương mặt tươi cười đón các em trước cửa lớp. Nhờ những bàn tay, những làn gió mát, những tia nắng chứa chan tình thương và trách nhiệm ấy, cậu học trò trong câu chuyện này đã nhanh chóng hoà nhập vào cái thế giới kì diệu của mái trường. 3. Tổng kết: Nội dung: Ghi lại kỷ niệm trong sáng của tuổi học trò trong ngày tựu trường hết sức chân thực, tinh tế qua dòng hồi ức của nhà văn . Nghệ thuật:
Ý nghĩa: Buổi tựu trường đầu tiên sẽ mãi không thể nào quên trong kí ức của nhà văn Thanh Tịnh. |