Giáo sư Phan Văn Trường, nguyên cố vấn thường trực của Chính phủ Pháp về thương mại quốc tế, tác giả sách Công dân toàn cầu - Công dân vũ trụ, cho biết hiện nay khó đưa ra định nghĩa cho khái niệm công dân toàn cầu dựa trên những tiêu chuẩn vật chất. Có bao nhiêu người công dân toàn cầu thì có bấy nhiêu mẫu người. Tuy nhiên, mọi công dân toàn cầu đều sinh hoạt với một phong cách dựa vào lý trí, mang sự tích cực để phục vụ và là người bảo vệ địa cầu này một cách có hệ thống. Show
 Giáo sư Phan Văn Trường Phúc Kha "Công dân toàn cầu không phải là bằng cấp, mà là thái độ, là phong cách, là làm cho con người trở nên tự tin, tự trọng hơn, tử tế, biết phụng sự, sống trách nhiệm với mọi người xung quanh. Đồng thời, công dân toàn cầu phải biết quan tâm đến các vấn đề toàn cầu, có cái nhìn rộng, không kỳ thị văn hóa nào và sẵn sàng chia sẻ những gì mình biết. Làm công dân toàn cầu phải là một công dân trước khi nghĩ đến chuyện toàn cầu", giáo sư Phan Văn Trường nói. Thạc sĩ Hồ Thu Hương, người từng đi qua hơn 40 quốc gia trên thế giới và 5 châu lục, đồng sáng lập và quản lý dự án "Hộ chiếu xanh đi quanh thế giới" để giúp bạn trẻ Việt tự tin trở thành công dân toàn cầu, cũng cho rằng không có một định nghĩa chính thức về công dân toàn cầu. Theo thạc sĩ Hương, thay vì ưu tiên cho những phẩm chất như từng sinh sống tại các quốc gia khác nhau và sử dụng được nhiều ngôn ngữ, những tiêu chí của một công dân toàn cầu gương mẫu là người có tầm nhìn rộng mở, ham học hỏi, biết nghĩ đến người khác, có sự đồng cảm và sẵn sàng giúp đỡ những người xung quanh khi cần thiết. "Công dân toàn cầu là những người không bị giới hạn bởi các rào cản, có tinh thần vượt qua khó khăn, có thể thích nghi, tồn tại ở bất cứ nơi đâu trên thế giới và trong mọi hoàn cảnh; không ngại đối phó với bất cứ trở ngại nào trên con đường đi đến mục tiêu, không gặp vấn đề khi tiếp xúc với những con người khác nhau vì biết cách giao tiếp trong môi trường đa văn hóa", chị Thu Hương nói. Theo thạc sĩ Hương, mỗi người trong chúng ta đều có thể trở thành công dân toàn cầu nếu chúng ta mong muốn. Con đường bước ra thế giới như thế nào không phải là một chuyện dễ dàng, mà cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng để vượt qua khó khăn trên các chặng đường. Thạc sĩ Hồ Thu Hương NVCC Trở thành công dân toàn cầu ngay cả khi đang… ngồi ở nhàĐể trở thành công dân toàn cầu, giáo sư Phan Văn Trường khuyên các bạn trẻ phải có sự tự trọng. Tự trọng là nền tảng, là trong mỗi lời nói và lời cam kết của mình. Khi có lòng tự trọng, con người sẽ biết giữ lời, biết tuân theo các "luật chơi" của xã hội. Thế giới được vận hành trên những nguyên tắc mà nếu tuân thủ nó, thì dù bạn là ai, bạn cũng có chỗ đứng. Thạc sĩ Hồ Thu Hương cho rằng hiện nay người trẻ hoàn toàn có thể trở thành công dân toàn cầu ngay cả khi đang ngồi tại nhà. Chỉ cần có máy tính, điện thoại, internet, người trẻ có thể giao tiếp với toàn thế giới, quan tâm tới những vấn đề của toàn cầu, làm việc và làm tình nguyện trực tuyến hoặc tham gia các khóa học từ xa. "Thế giới đang thay đổi từng ngày, từng giờ một cách nhanh chóng. Nếu muốn bắt kịp thời đại, người trẻ phải quyết tâm không ngừng học hỏi và cập nhật thông tin. Học tập không chỉ giới hạn trong khuôn viên của ngôi trường, mà mình tự học hỏi, tìm kiếm thông tin, trau dồi những kiến thức mới mẻ mỗi ngày và ở bất cứ hoàn cảnh nào", chị Hương chia sẻ. Theo giáo sư Trường, nhiều bạn trẻ nghĩ rằng bản thân cần phải biết nhiều ngoại ngữ thì mới trở thành công dân toàn cầu, tuy nhiên, công dân toàn cầu không nhất thiết biết sử dụng nhiều ngoại ngữ. Có người chỉ sử dụng thành thạo duy nhất 1 ngôn ngữ vẫn có thể là công dân toàn cầu. Đương nhiên, nếu ai đó biết nhiều thứ tiếng, họ sẽ dễ dàng mở mang kiến thức, tiếp cận văn hóa khắp địa cầu và từ đó dễ mang tư duy của một công dân toàn cầu. Theo thạc sĩ Hương, bạn trẻ nên trang bị cho bản thân khả năng sử dụng tốt ngoại ngữ. Sử dụng tiếng Anh là điều tất yếu cho cuộc sống hiện nay, biết tiếng Anh sẽ giao tiếp được với phần lớn mọi người trên thế giới. Ngoài giao tiếp thành thục tiếng Anh nên học thêm vài ngoại ngữ nữa. Học ngoại ngữ giúp hiểu thêm về văn hóa, lối sống của quốc gia, dân tộc và điều này giúp mình tò mò về thế giới, trở nên thú vị và có cuộc sống nhiều màu sắc hơn. "Công dân toàn cầu là một hành trình, nó không phải là một điểm đến. Mình không thể nói rằng tôi đã trở thành công dân toàn cầu nên không cần phải làm gì nữa. Phải cố gắng cải thiện bản thân mỗi ngày, chia sẻ những cái kiến thức của mình cho mọi người, học hỏi thêm những điều hay từ người khác", thạc sĩ Hương nói. Với xu hướng toàn cầu hóa của thế giới, khái niệm công dân toàn cầu không còn xa lạ với phụ huynh học sinh Việt Nam dạo gần đây. Giáo dục để con trở thành công dân mang tính toàn cầu không chỉ là xu thế của xã hội và trách nhiệm giảng dạy của nhà trường mà còn là mong muốn của các bậc cha mẹ. QTeens xin gửi đến bài viết dưới đây để giúp cha mẹ và con trẻ hiểu rõ thêm về khái niệm công dân toàn cầu. Thế nào là công dân toàn cầu – global citizen là gì?Khái niệm global citizen được giải thích khác nhau tùy thuộc vào kinh nghiệm sống và kiến thức của mỗi người. Theo ông Ronald Israel – người sáng lập tổ chức The Global Citizens’ Initiative, “công dân toàn cầu là người coi bản thân là một phần của cộng đồng thế giới đang lớn dần và hành động của người đó đóng góp vào việc xây dựng các giá trị và thông lệ của cộng đồng này.” Cụ thể hơn, đó là những người sống và làm việc ở nhiều đất nước; có kiến thức về nền văn hóa, xã hội ở đó và kỹ năng để thích nghi nhanh và phát triển ở các môi trường khác nhau. Từ đó áp dụng các kinh nghiệm sống tích lũy được trong quá trình toàn cầu hóa vào việc giải quyết các vấn đề khó khăn và đem lại nhiều giá trị tốt đẹp cho thế giới. Vai trò của công dân toàn cầu là gì?Để biết được vai trò của các công dân thế kỷ 21, trước tiên, chúng ta hãy nhìn vào những cơ hội mà các công dân toàn cầu tương lai được trao trong quá trình rèn luyện, phát triển bản thân. Các em được tạo cơ hội rèn luyện và trau dồi kỹ năng ngoại ngữ; được chạm tay vào kho tàng tri thức của thế giới và nâng cao các kỹ năng thiết yếu để hòa nhập và phát triển trong môi trường đa quốc gia. Những lợi ích này không chỉ giúp các em có góc nhìn đa chiều đối với các sự kiện xảy ra trên thế giới, biết cách áp dụng lý thuyết đã học vào thực tế mà còn nâng cao trách nhiệm, khả năng tạo ra giá trị và ích lợi cho cộng đồng. Nếu như cơ hội học tập và phát triển của một công dân toàn cầu là rất nhiều, thì các cơ hội đó cũng đi cùng với nhiều trách nhiệm. Có thể nói, trách nhiệm của họ chính là xây dựng và phát triển xã hội, văn hóa của thế giới ngày càng tốt đẹp hơn. Đó cũng là vai trò quan trọng nhất của các global citizen. Các trách nhiệm đó bao gồm: Trách nhiệm tạo kết nối và xây dựng mối quan hệ với mọi ngườiMột công dân toàn cầu cần tạo mối quan hệ với các bạn bè ở các quốc gia, lãnh thổ và nền văn hóa khác. Điều này nhằm giúp họ hiểu hơn với văn hóa, xã hội của nước khác hoặc mở rộng kiến thức và góc nhìn của mình nhờ trao đổi, thảo luận về các vấn đề toàn cầu. Trách nhiệm tìm hiểu các vấn đề toàn cầuCông dân toàn cầu nên tìm hiểu về các vấn đề của toàn thế giới như ô nhiễm môi trường, chiến tranh, nạn đói, dịch bệnh,… để hiểu được tác động của chúng lên cuộc sống hằng ngày của mọi người và của chính họ. Nhờ đó, họ có thể đưa ra các biện pháp ngăn chặn và giảm bớt khó khăn do các vấn đề trên gây ra. Trách nhiệm tôn trọng sự đa dạng văn hóa và các quan điểm khác biệt.Nhờ được sống trong môi trường đa quốc gia, các công dân sẽ được chứng kiến các phong tục, tập quán và thói quen của người bản địa; thấy được sự độc đáo của các nền văn hóa khác nhau. Từ đó, họ duy trì được sự tôn trọng cho các nền văn hóa đa dạng và biết được rằng, sẽ có nhiều khác biệt, mâu thuẫn, bất đồng trong quan điểm, ý kiến của mọi người. Hiểu được văn hóa và sự khác biệt chính là một trong những cách rất hữu hiệu để tìm ra giải pháp chung, đúng đắn cho các vấn đề toàn cầu. Giáo dục để trở thành công dân toàn cầuNhư QTeens đề cập ở phần trên, để trở thành một công dân toàn cầu, học sinh cần đạt được rất nhiều yếu tố, bao gồm: ngôn ngữ toàn cầu – tiếng Anh, kiến thức về văn hóa, xã hội của các đất nước khác và kỹ năng làm việc, học tập thế kỷ mới. Học và tiếp thu ngôn ngữ toàn cầu – tiếng AnhViệc học tiếng Anh không còn xa lạ với các em học sinh ở Việt Nam. Nhưng để trở thành công dân toàn cầu, hãy luôn nắm chắc kiến thức cơ bản và biết cách vận dụng tiếng Anh vào trong cuộc sống. Sử dụng thành thạo bốn kỹ năng cơ bản của tiếng Anh: Nghe – Nói – Đọc – Viết, các em mới có thể đọc hiểu được tài liệu, kiến thức của thế giới và trò chuyện, kết nối với bạn bè năm châu, hơn hết là có thể hòa nhập tốt hơn khi ở môi trường quốc tế. Xem chi tiết: Yếu tố để trở thành công dân toàn cầu – Ngoại ngữ Nắm bắt Kiến thức quốc tếMột công dân toàn cầu luôn cần học tập và tiếp thu kiến thức về cuộc sống, văn hóa và xã hội. Các kiến thức này không chỉ là tri thức ghi trong sách vở mà còn được tích lũy thông qua trải nghiệm sống ở nhiều vùng đất trên thế giới. Để đạt tới đỉnh cao tri thức, học sinh phải vừa chú trọng vào việc tự học, tự mày mò kiến thức trong sách, báo hay mạng Internet, vừa đầu tư vào thực hành, trải nghiệm cuộc sống để có kinh nghiệm thực tế, biết cách áp dụng lý thuyết cho đời thực. Bên cạnh đó, trí tuệ cảm xúc cũng đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình trở thành công dân toàn cầu. Các khả năng như điều chỉnh cảm xúc, đồng cảm, truyền cảm hứng và động lực luôn là thiết yếu đối với một người tiếp xúc và sống trong môi trường đa sắc tộc, đa văn hóa. Xem chi tiết: Yếu tố để trở thành công dân toàn cầu – Kiến thức quốc tế Đạt được các kỹ năng của thế kỷ mớiCác em học sinh cần các kỹ năng hội nhập để trở thành công dân toàn cầu bên cạnh việc học tập. Các bộ kỹ năng này có thể thay đổi tư duy và thói quen học tập một cách tích cực và thường được hình thành thông qua thực hành và vận dụng kiến thức. Nhờ đó, trẻ không chỉ biết áp dụng lý thuyết mình đã học vào thực tế mà còn rất chủ động, năng nổ tiếp cận và nắm bắt kiến thức cho bản thân. Xem chi tiết: Yếu tố để trở thành công dân toàn cầu – Kỹ năng thế kỷ mới Chương trình công dân toàn cầu tại QTeensChương trình công dân toàn cầu tại QTeens là một chương trình giáo dục toàn diện dành cho học sinh từ 11 đến 16 tuổi. Chương trình được thiết kế bởi Ban giáo sư Úc, nhằm giúp học sinh Việt Nam có cơ hội phát triển các kỹ năng và kiến thức cần thiết để trở thành những công dân toàn cầu, có thể sống, học tập và làm việc hiệu quả trong môi trường toàn cầu. Chương trình được xây dựng dựa trên 3 trụ cột chính:
Chương trình được giảng dạy bởi đội ngũ giáo viên bản ngữ và giáo viên Việt Nam có trình độ chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm. Chương trình được áp dụng phương pháp học tập tích cực, chú trọng phát triển năng lực tự học và tư duy của học sinh. Chương trình công dân toàn cầu tại QTeens mang đến cho học sinh những lợi ích sau:
Chương trình công dân toàn cầu tại QTeens là một lựa chọn phù hợp cho những học sinh mong muốn trở thành những công dân toàn cầu, có thể sống, học tập và làm việc hiệu quả trong môi trường quốc tế. Tổng kếtQTeens với chương trình kiến tạo công dân toàn cầu luôn mong rằng có thể đồng hành cùng cha mẹ và con để hỗ trợ con có đầy đủ yếu tố tiếng Anh, kiến thức và kỹ năng để gặt hái nhiều thành công trong tương lai. Ba mẹ muốn con mình trở thành một công dân toàn cầu? Hãy cho con tham gia chương trình công dân toàn cầu tại QTeens. Chương trình sẽ giúp con phát triển các kỹ năng và kiến thức cần thiết để thành công trong môi trường toàn cầu và hội nhập với Thế giới. Muốn trở thành công dân toàn cầu thì phải làm sao?Điều kiện đủ để trở thành công dân toàn cầu là con người phải có được khả năng đi tới những quốc gia khác mà không còn bị ràng buộc vào nơi chốn sinh ra mình: Tấm hộ chiếu đi tới nhiều quốc gia. Trong điều kiện các quốc gia liên kết và cởi mở với nhau thì cơ hội có được quốc tịch thứ hai hay thứ ba... Ngày hội công dân toàn cầu là gì?Ngày Công dân Toàn cầu (World Citizen Day) được tổ chức vào một trong các ngày 19, 20, 21 tháng 3 hằng năm nhằm nhắc nhở mọi người về trách nhiệm của mình với tư cách là một công dân toàn cầu và thúc đẩy hành động tích cực để xây dựng một thế giới bình đẳng, công bằng và bền vững. Yêu cầu về công dân toàn cầu cần có bao nhiêu tiêu chuẩn?Ông Hoàng Việt Hà, Hiệu trưởng trường ĐH Swiburne Việt Nam gợi ý ba tiêu chí của công dân toàn cầu là Global knowledge, Global skill và Global employment. Công dân toàn cầu trong tiếng Anh là gì?Ở Việt Nam, khái niệm công dân toàn cầu (global citizen) đã xuất hiện trong đầu thiên niên kỷ thứ ba, nhưng vẫn chưa có một định nghĩa hoàn chỉnh và được chính thức công nhận. |
