817 Lượt xem - 16-06-2020 09:19 Show Hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ của con người làm phát sinh phần lớn khí CO2 vào môi trường. Căn cứ vào đặc tính của CO2 vừa mang ưu, nhược điểm riêng biệt mà người ta tận dụng hoặc sáng kiến các hướng xử lý hiệu quả. Nếu bạn muốn biết những ứng dụng thực tế và cách xử lý khí thải CO2 như thế nào thì theo dõi những thông tin dưới đây nhé! Ứng dụng công nghệ tận dụng CO2 xử lý nước thảiCác phương pháp khử trùng trong hệ thống xử lý nước thải xi mạ, xử lý nước thải mực in thường dùng chlorine nhưng hàm lượng chất hữu cơ phát sinh hay chất hữu cơ tự nhiên vẫn còn tồn dư. Khi đó chúng kết hợp với clo dư trong nước hoặc các sản phẩm phụ của chất khử trùng rất dễ gây ung thư cho người sử dụng nguồn nước đó.  Nhiều phương pháp khử trùng thay thế như ozone, tia UV, lọc màng RO,... có hiệu quả rõ rệt. Tuy nhiên các giải pháp này tốn kém chi phí, việc vận hành phức tạp và đòi hỏi phải có khâu tiền xử lý. Chính vì thế, công nghệ khử trùng vi bong bóng áp lực khí CO2 sử dụng chất tiệt trùng sạch, không tạo ra các sản phẩm phụ gây ung thư, duy trì chất khử trùng dư do pH giảm. Về hàm lượng CO2 rất dễ tìm kiếm, chi phí rẻ và an toàn trong dây chuyền xử lý khép kín góp phần giảm nguy cơ hiệu ứng nhà kính vừa giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Đó là công nghệ khử trùng nước thải dùng vi bong bóng áp lực khí CO2 do một tiến sĩ trẻ của Việt Nam sáng tạo ra. Mặc dù được đánh giá là loại khí ô nhiễm môi trường nhưng CO2 còn là loại khí tiệt trùng trong lĩnh vực bảo vệ thực phẩm khỏi các tác nhân vi sinh gây bệnh. Do đó, họ đã tận dụng nguồn CO2 để khử trùng và ứng trong lĩnh vực xử lý nước thải. Vì sao chúng ta tích cực xử lý khí thải công nghiệp, trong đó có CO2 nhưng nó là giải pháp xử lý nước thải hiệu quả? Bởi lẽ CO2 mang tính chiết xuất mạnh, nồng độ pH môi trường trong VSV gây bệnh giảm xuống. Trong môi trường áp lực cao, CO2 dễ dàng thẩm thấu vào màng tế bào vi khuẩn có hại, phá vỡ cấu trúc thành tế bào nên khí trong môi trường nội bào vi khuẩn lập tức giảm xuống giúp ức chế quá trình phát triển của tế bào VSV gây hại. Phương pháp này hoạt động dựa trên cơ chế hóa học. Ngoài ứng dụng khí CO2, công nghệ vi bong bóng áp lực làm tăng sự thẩm thấu CO2 qua thành tế bào. Khi xả áp đột ngột, bong bóng CO2 đốt cháy tế bào vi sinh vật (như gốc OH* chất oxy hóa mạnh) khiến vi khuẩn gây bệnh chết hàng loạt (cơ chế vật lý). Sau khi ứng dụng công nghệ thì hiệu quả giảm VSV gây bệnh rất rõ rệt, giảm xuống đáng kể như vi khuẩn E. Coli, bacteriophages hoặc pH tồn dư của CO2 duy trì trong thời gian ngắn để bảo vệ nguồn nước. Cấy và nuôi tảo trong pô xe giảm khí CO2 phát sinhĐó là sáng kiến của nhóm sinh viên Trường Đại học Kinh tế - Luật TP. HCM nuôi tảo pô để giảm lượng khí CO2 thải ra ngoài môi trường. Hiện nay, Việt Nam có lượng xe gắn máy, xe mô tô sử dụng nhiều nhất tại khu vực Đông Nam Á. Chính vì thế khí thải CO2 phát sinh lớn là một trong những nguyên nân gây hiệu ứng và kính và biến đổi khí hậu. Theo các thống kể, CO2 chiếm đến 64% làm nóng lên toàn cầu nên nhóm sinh viên xây dựng thành công giải pháp giảm phát thải khí CO2 ra ngoài môi trường bằng tảo. Là phương pháp xử lý khí thải mới nhưng mang lại hiệu suất xử lý lớn. Sở dĩ tảo được lựa chọn vì nó sẽ sống trong môi trường khắc nghiệt, hấp thụ đến 80% lượng khí CO2. Trên thế giới hiện có đèn vi tảo với khả năng hấp thụ tốt CO2 nhưng kích thước quá lớn. Khắc phục được nhược điểm này, tảo trong pô xe thiết kế gồm 1 tấm màng tảo, 1 tấm màng có nước và chất dinh dưỡng. Có thể nói ứng dụng khí thải CO2 trong xử lý môi trường vừa giảm thiểu được nguồn CO2 vừa giảm thiểu được nguồn nước thải ô nhiễm, đem lại 2 hiệu quả song song. Hiệu ứng nhà kính là gì? Đây là hiện tượng toàn cầu được quan tâm rất nhiều bởi chúng ảnh hưởng lớn đến môi trường xung quanh. Vậy, đây là hiện tượng gì, những tác hại chúng để lại cho con người và những biện pháp khắc phục hiệu quả?
Hiệu ứng nhà kính, xuất phát từ effet de serre trong tiếng Pháp, do nhà toán học người Pháp Jean Baptiste Joseph Fourier lần đầu tiên đặt tên vào năm 1824 thông qua một vụ nổ mạnh trong khí quyển làm nhiệt độ của một vùng tăng lên. Năm 1827, Joseph Fourier đưa ra nguyên lý giải thích hiện tượng hiệu ứng nhà kính gây được sự quan tâm lớn của giới khoa học. Theo đó, hiệu ứng nhà kính dùng để chỉ hiệu ứng xảy ra khi năng lượng bức xạ của tia sáng Mặt trời, xuyên qua các cửa sổ hoặc mái nhà bằng kính, được hấp thụ và phân tán trở lại thành nhiệt lượng cho bầu không gian bên trong, dẫn đến việc sưởi ấm toàn bộ không gian bên trong chứ không phải chỉ ở những chỗ được chiếu sáng. Hiệu ứng nhà kính diễn ra khi khí quyển chứa khí đã hấp thụ tia cực quang. Hơi nóng từ Mặt trời xuống Trái đất đã bị giữ lại ở tầng đối lưu, tạo ra hiệu ứng nhà kính ở bề mặt các hành tinh hoặc các vệ tinh. Qua nghiên cứu, các nhà khoa học giải thích: Hiệu ứng nhà kính là hiệu ứng làm cho không khí của Trái đất nóng lên do bức xạ sóng ngắn của Mặt trời có thể xuyên qua tầng khí quyển chiếu xuống mặt đất và mặt đất hấp thu nóng lên lại bức xạ sóng dài vào khí quyển để CO2 hấp thu làm cho không khí nóng lên. CO2 trong khí quyển giống như một tầng kính dày bao phủ Trái đất, làm cho Trái đất không khác gì một nhà kính lớn. Theo tính toán, nếu không có lớp khí quyển, nhiệt độ trung bình ở lớp bề mặt Trái đất sẽ xuống tới -230C, nhưng nhiệt độ trung bình thực tế là 150C, có nghĩa là hiệu ứng nhà kính đã làm cho Trái đất nóng lên 380C. Bài viết sau đây sẽ cho chúng ta hiểu rõ về hiệu ứng nhà kính là gì? Nguyên nhân tác hại biện pháp khắc phục. 1. Hiệu ứng nhà kính là gì?Hiệu ứng nhà kính tiếng anh là gì? Chúng được gọi là Greenhouse Effect. Đây là một hiệu ứng khiến không khí của trái đất của chúng ta nóng lên do bức xạ sóng ngắn của mặt trời, chúng cũng có thể xuyên qua tầng khí quyển chiếu xuống mặt đất, hiện tượng này khiến CO2 hấp thu làm cho không khí nóng lên. Khí nhà kính sẽ giữ lại nhiệt độ của Mặt Trời, không cho chúng phản xạ đi. Nếu như lượng khí này tồn tại vừa phải thì sẽ giúp Trái Đất luôn ở trạng thái cân bằng. Tuy nhiên, bởi hiện tượng này gia tăng quá nhiều trong bầu khí quyển nên khiến cho Trái Đất nóng lên. Cùng liên tưởng hiện tượng này với ví dụ dễ hiểu như sau: Những ngôi nhà bằng kính được hấp thu ánh nắng mặt trời, khi năng lượng mặt trời xuyên qua cửa nhà hoặc mái nhà bằng kính sẽ khiến nguồn năng lượng này hấp thụ và phân tán thành nhiệt lượng trong không gian, lúc này toàn bộ không gian bên trong ngôi nhà nóng lên rất nhiều. 2. Nguyên nhân hiệu ứng nhà kínhCó thể bạn đã biết, khí CO2 là nguyên nhân chính gây ra hiệu ứng nhà kính bởi: Hiệu ứng nhà kính xuất phát từ việc bức xạ mặt trời xuyên qua tầng khí quyển rồi chiếu xuống mặt đất. Sau khi hấp thụ bức xạ sẽ khiến mặt đất nóng lên, bức xạ sóng dài vào khí quyển để CO2 hấp thu làm cho nhiệt độ không khí tăng. Khí CO2 trong khí quyển giống như một tấm kính dày bao phủ trái đất, chúng sẽ làm cho trái đất không khác gì một nhà kính lớn. Theo nghiên cứu, hiệu ứng này đã làm cho trái đất nóng lên 38 độ C.Theo ước tính của các nhà khoa học, đến khoảng nửa thế kỉ sau, nhiệt độ của trái đất sẽ tăng lên khoảng 1,5 – 4,5°C.Vậy, vì sao khí CO2 ngày càng tăng? Hiện tượng trên xảy ra ngày càng nhiều bởi các hoạt động sinh hoạt, khai thác rừng bừa bãi của con người (chặt phá rừng, san rừng làm đất canh tác).. và nhiều hoạt động khác gây ô nhiễm môi trường. 3. Các khí gây hiệu ứng nhà kínhNgoài khí CO2 ra, các khí sau cũng là nguyên nhân tác động và gây lên hiện tượng hiệu ứng nhà kính: khí CH4, CFC, SO2, metan, ozôn, các halogen và hơi nước. Sự phát triển dân số và công nghiệp với tốc độ gia tăng chóng mặt cũng tác động trực tiếp tới nhiệt độ của trái đất. 4. Tác hại của hiệu ứng nhà kínhHiệu ứng nhà kính là hiện tượng gây nên tình trạng biến đổi khí hậu, sẽ ảnh hưởng rất nghiêm trọng đến đời sống con người cũng như môi trường xung quanh. Cụ thể như sau: 4.1 Ảnh hưởng nghiêm trọng đến nguồn nước Hiệu ứng nhà kính ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cũng như lượng nước ở trên trái đất: Thiếu hụt nước uống trong cuộc sống.Không đủ nước cho các ngành nông nghiệp (để tưới tiêu, nuôi thủy hải sản…), ngành công nghiệp (cung cấp cho thủy điện…), cho ngành lâm nghiệp (nạn cháy rừng …). 4.2 Hiện tượng biến đổi khí hậu trên Trái đất Hiện tượng biến đổi khí hậu là sự thay đổi của khí hậu trong các khoảng thời gian có thể xác định và so sánh được. Trước đây, hiện tượng này chỉ xuất hiện ở một số khu vực và trong một giai đoạn nhất định do sự biến đổi của tự nhiên gây ra. Thế nhưng, sau này dưới sự tác động của con người, hàm lượng phát thải khí CO2 tăng cao (hiệu ứng nhà kính) nên hiện tượng này xảy ra thường xuyên hơn và trên phạm vi toàn cầu. 4.3 Hiện tượng cháy rừng tự phát Một trong những nguyên nhân cháy rừng tự phát hàng đầu không thể không nhắc đến là do sự thay đổi rõ rệt của khí hậu. Trái đất nóng lên nhiệt độ cũng thay đổi thất thường theo, lúc này biên độ nhiệt theo đó mà càng ngày càng dao động mạnh lên và luôn giữ ở mức cao. Chính vì thế mà nhiệt độ tại những nước nhiệt đới cao sẽ làm cho mùa hè khắc nghiệt hơn, do vậy mà hiện tượng cháy rừng diễn ra phổ biến hơn. 4.4 Hiện tượng hạn hán cháy rừng Khi nhiệt độ trái đất nóng lên dẫn tới hiện tượng cháy rừng xảy ra thường xuyên hơn. Cháy rừng tác động xấu đến sức khỏe cũng như kinh tế và cơ sở hạ tầng của mỗi quốc gia. Đây cũng là nguyên nhân trực tiếp giết chết nhiều loại động – thực vật gây mất cân bằng sinh thái, ảnh hưởng đến sức khỏe của con người, vạn vật trên trái đất. 4.5 Tác động đến các loài sinh vật Riêng đối với hệ sinh vật, hiện tượng nóng lên của trái đất sẽ làm thay đổi điều kiện sống bình thường của các sinh vật. Khi đó, rất nhiều loài sinh vật sẽ không thể thích nghi, dần biến mất, hậu quả để lại chính là môi trường sống bị thu hẹp rất nhiều. 4.6 Dẫn đến hiện tượng băng tan Nếu hiệu ứng nhà kính không có dấu hiệu giảm xuống, nhiệt độ của trái đất đủ cao sẽ làm tan nhanh băng tuyết ở Bắc Cực và Nam Cực. Hậu quả nghiêm trọng khiến cho mực nước biển sẽ tăng quá cao, có thể dẫn đến nạn hồng thủy. Nếu như mực nước biển dâng cao lên quá mức, trong tương lai không xa thì sẽ có một số quốc gia không có tên ở trên bản đồ thế giới. 4.7 Ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của con người Hiệu ứng nhà kính sẽ khiến ô nhiễm môi trường, nguồn nước nghiêm trọng, đó chính là những yếu tố dẫn đến nhiều bệnh tật và bệnh dịch phát tán tràn lan ảnh hưởng đến hệ miễn dịch và sức khỏe của con người. Tình trạng mưa nắng nhiều sẽ là điều kiện thuận lợi cho nhiều vi khuẩn truyền nhiễm bệnh sinh sôi và phát triển. Lúc này, sẽ có rất nhiều loại bệnh mới xuất hiện, con người chưa kịp phát minh ra loại thuốc chữa trị kịp thời, tỷ lệ tử vong rất cao. 5. Những biện pháp khắc phục hiệu ứng nhà kính hiệu quảBởi tác hại mà hiệu ứng nhà kính mang lại đến con người, sinh vật và môi trường sống của con người, vì thế mỗi chúng ta cần ý thức để khắc phục triệt để hiện tượng mang tính toàn cầu này với những công việc đơn giản sau: 5.1 Tăng cường trồng nhiều cây xanh Đây chính là một trong những công việc tuy đơn giản, dễ thực hiện nhưng lại là phương pháp vô cùng hiệu quả và được ưu tiên hàng đầu để giảm hiệu ứng nhà kính. Bởi lý do sau: Cây xanh sẽ hấp thụ khí CO2 thông qua quá trình quang hợp của cây xanh.Do vậy, việc trồng nhiều cây xanh sẽ giúp làm giảm lượng khí CO2 trong khí quyển một cách đáng kể, từ đó sẽ khắc phục hiệu quả hiệu ứng nhà kính. 5.2 Cần nâng cao ý thức tiết kiệm điện Điện năng được sản xuất từ việc đốt các nguyên liệu cũng như nhiên liệu hóa thạch. Khi các nguyên – nhiên liệu này đốt sẽ sinh ra một lượng rất lớn CO2 và thải ra môi trường. Không chỉ là nguyên nhân lớn gây nên tình trạng ô nhiễm môi trường mà còn làm tăng hiệu ứng nhà kính ảnh hưởng xấu đến cuộc sống con người, sinh vật. 5.3 Sử dụng phương tiện di chuyển bảo vệ môi trường Những phương tiện di chuyển phổ biến nhất hiện nay như xe máy, ô tô,… khi hoạt động sẽ thải ra khí CO2 rất nhiều và gây ô nhiễm môi trường, cũng như tăng hiệu ứng nhà kính.Chính vì vậy, nếu có thể bạn hãy tăng cường sử dụng các phương tiện công cộng, đi xe đạp hay đi bộ sẽ là những cách bảo vệ môi trường và trái đất hiệu quả nhất. 5.4 Đẩy mạnh công tác tuyên truyền bảo vệ môi trường Đẩy mạnh các công tác truyền thông để bảo vệ môi trường để mỗi người dân tự có ý thức để giảm hiện tượng hiệu ứng nhà kính bằng những các hành động đơn giản như liệt kê trên. Nguồn: PGS.TS Nguyễn Đức Khiển/ Tạp chí Môi trường và Đô thị |
