Viêm loét đại tràng (UC) là một tình trạng lâu dài dẫn đến viêm và loét đại tràng và trực tràng. Các triệu chứng chính của bệnh tích cực là đau bụng và tiêu chảy trộn lẫn với máu. Giảm cân, sốt và thiếu máu cũng có thể xảy ra. Thông thường, các triệu chứng xuất hiện chậm và có thể từ nhẹ đến nặng. Các triệu chứng thường xảy ra liên tục với các giai đoạn không có triệu chứng nào giữa các đợt bùng phát. Các biến chứng có thể bao gồm megacolon, viêm mắt, khớp, hoặc gan và ung thư đại tràng. Show
Nguyên nhân của UC là không rõ. Các lý thuyết liên quan đến rối loạn chức năng hệ thống miễn dịch, di truyền, những thay đổi trong vi khuẩn đường ruột bình thường và các yếu tố môi trường. Tỷ lệ có xu hướng cao hơn ở các nước phát triển với một số đề xuất này là kết quả của ít tiếp xúc với nhiễm trùng đường ruột, hoặc một chế độ ăn uống và lối sống phương Tây. Việc loại bỏ các phụ lục ở độ tuổi sớm có thể được bảo vệ. Chẩn đoán thường là do nội soi đại tràng bằng sinh thiết mô. Nó là một loại bệnh viêm ruột (IBD) cùng với bệnh Crohn và viêm đại tràng vi mô. Thay đổi chế độ ăn uống, chẳng hạn như duy trì chế độ ăn uống có hàm lượng calo cao hoặc chế độ ăn không có lactose, có thể cải thiện triệu chứng. Một số loại thuốc được sử dụng để điều trị các triệu chứng và mang lại và duy trì thuyên giảm, bao gồm cả aminosalicylat như mesalazine hoặc sulfasalazine, steroid, thuốc ức chế miễn dịch như azathioprine, và liệu pháp sinh học. Loại bỏ đại tràng bằng phẫu thuật có thể cần thiết nếu bệnh nặng, không đáp ứng với điều trị, hoặc nếu các biến chứng như ung thư đại tràng phát triển. Loại bỏ đại tràng và trực tràng có thể chữa bệnh. Cùng với bệnh Crohn, khoảng 11,2 triệu người bị ảnh hưởng đến năm 2015. Mỗi năm nó mới xuất hiện từ 1 đến 20 trên 100.000 người, và 5 đến 500 trên 100.000 người bị ảnh hưởng. Bệnh này phổ biến hơn ở Bắc Mỹ và Châu Âu so với các vùng khác. Thường thì nó bắt đầu ở những người từ 15 đến 30 tuổi, hoặc trong số những người trên 60 tuổi. Nam và nữ dường như bị ảnh hưởng theo tỷ lệ như nhau. Nó cũng đã trở nên phổ biến hơn kể từ những năm 1950. Cùng với đó, viêm loét đại tràng và bệnh Crohn ảnh hưởng đến khoảng một triệu người ở Hoa Kỳ. Với cách điều trị thích hợp, nguy cơ tử vong xuất hiện giống như của dân số nói chung. Mô tả đầu tiên của viêm loét đại tràng xảy ra vào khoảng những năm 1850. The rectum is the final section of the large intestine, where feces are stored before being eliminated from the body. 2. Bệnh nhân cảm thấy khó chịu và chảy máu khi đi tiêu, cho thấy có thể có vấn đề với đại trực tràng hoặc hậu môn. The patient experienced discomfort and bleeding during bowel movements, indicating a possible problem with the rectum or anus. Viêm đại tràng là tình trạng viêm của đại tràng. Viêm đại tràng có thể cấp tính và tự giới hạn hoặc mãn tính. Nó thường gặp cùng với các loại bệnh tiêu hóa. Trong bối cảnh y tế, nhãn viêm đại tràng (không đủ tiêu chuẩn) được sử dụng nếu: - Nguyên nhân gây viêm ở đại tràng chưa được xác định; ví dụ, viêm đại tràng có thể được áp dụng cho bệnh Crohn tại một thời điểm khi chẩn đoán chưa được biết rõ, hoặc - Bối cảnh rõ ràng; ví dụ, một người bị viêm loét đại tràng đang nói về bệnh của họ với một bác sĩ biết rõ chẩn đoán. Các dấu hiệu và triệu chứng[sửa | sửa mã nguồn]Các dấu hiệu và triệu chứng của đại tràng khá rõ vàphụ thuộc vào nguyên nhân của viêm đại tràng và các yếu tố làm thay đổi quá trình và mức độ nghiêm trọng của nó. Các triệu chứng của viêm đại tràng có thể bao gồm:đau bụng và đau nhẹ đến nặng (tùy thuộc vào giai đoạn của bệnh) tiêu chảy ra máu định kỳ có / không có mủ trong phân, đại tiện mất chủ động, đầy hơi, mệt mỏi, chán ăn và giảm cân không rõ nguyên nhân. Các triệu chứng nghiêm trọng hơn có thể bao gồm: khó thở, nhịp tim nhanh và sốt. Các triệu chứng không đặc hiệu hoặc hiếm gặp khác có thể kèm theo viêm đại tràng bao gồm: viêm khớp, loét miệng, đau đớn, đỏ và da sưng lên và bị kích thích, mắt đỏ. Ung thư đại tràng là căn nguyên gây tử vong đứng thứ 4 trên thế giới và đứng thứ 5 tại Việt Nam. Nếu được phát hiện và điều trị ở giai đoạn đầu, tỷ lệ chữa khỏi lên đến 90%. Vậy làm thế nào để phát hiện sớm, điều trị hiệu quả cũng như phòng ngừa căn bệnh nguy hiểm này? Theo thống kê của Globocan năm 2020, Việt Nam ghi nhận gần 16.000 ca mắc ung thư ở đại tràng mới, hơn 8.200 ca tử vong vì bệnh này. Bệnh thường gặp ở người trên 50 tuổi, tuy nhiên những năm trở lại đây, tỷ lệ mắc bệnh tăng nhanh ở giới trẻ. (1) Hiện đây là bệnh lý ung thư phổ biến đứng hàng thứ 5 tại Việt Nam, chỉ sau ung thư gan, ung thư phổi, ung thư vú và ung thư dạ dày.  Ung thư đại tràng là gì?Ung thư đại tràng (tiếng Anh là Colon Cancer) là bệnh lý ung thư xảy ra ở đại tràng (phần dài nhất của ruột già). Đây là căn bệnh ung thư phổ biến được chẩn đoán ở cả nam giới và nữ giới.(2) Thành đại tràng có cấu tạo gồm nhiều lớp. Các tế bào ung thư được hình thành từ các tế bào lót bên trong đại tràng (niêm mạc), phần lớn do sự phát triển của các polyp trong đại tràng. Sau khi xuất hiện trên thành đại tràng, các tế bào ung thư bắt đầu di chuyển vào trong mạch máu hoặc mạch bạch huyết (là các ống nhỏ có nhiệm vụ mang chất thải và chất lỏng đi ra bên ngoài). Điều đó khiến các tế bào ung thư có thể di căn đến các hạch bạch huyết lân cận, hoặc có thể di chuyển xa hơn các đến cơ quan bộ phận khác trong cơ thể. Hầu hết Polyp đại tràng là lành tính, tuy nhiên chúng cũng có nguy cơ diễn biến thành ác tính. Có hai loại polyp chính là:
Bệnh ung thư đại tràng có nguy hiểm không?Đây là câu hỏi được nhiều bệnh nhân quan tâm. Bác sĩ Trần Vương Thảo Nghi, Trưởng khoa Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM cho biết, ung thư đại tràng là một trong những căn bệnh ung thư có tiên lượng tốt, nghĩa là mức độ gây nguy hiểm của bệnh thấp hơn các bệnh lý ung thư khác, nếu bệnh nhân điều trị kịp thời và tích cực thì cơ hội sống cao, nhiều trường hợp phát hiện sớm và can thiệp điều trị ngay từ giai đoạn đầu có thể chữa khỏi bệnh. “Tuy nhiên, nếu không được phát hiện sớm và can thiệp điều trị kịp thời, ung thư ở đại tràng có thể di căn đến các cơ quan bộ phận, các tổ chức khác trong cơ thể, gây ra những biến chứng nguy hiểm như tắc ruột, thủng ruột, chèn ép dẫn đến đau đớn. Tiên lượng của bệnh nhân trong trường hợp này giảm đi rất nhiều, việc điều trị gặp nhiều khó khăn, thời gian sống sau 5 năm ngắn lại”, bác sĩ Trần Vương Thảo Nghi chia sẻ thêm. Dấu hiệu của ung thư đại tràngUng thư ở đại tràng thường không có triệu chứng ở giai đoạn sớm, nhưng những dấu hiệu cảnh báo thường là:
Xem thêm: 8 dấu hiệu ung thư đại tràng, báo động đừng bỏ qua. Nguyên nhân gây ung thư đại tràng
Mặc dù hiện tại y học vẫn chưa tìm ra được cơ chế và nguyên nhân gây đột biến gen, nhưng có một số yếu tố nguy cơ có thể làm tăng khả năng bị ung thư đại tràng, gồm: (3) Thừa cân hoặc béo phìThừa cân hoặc béo phì có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh, cũng như nguy cơ tử vong vì ung thư cao hơn. Tình trạng này xảy ra ở cả hai giới, nhưng nguy cơ ở nam giới sẽ cao hơn nữ giới. Lối sống thiếu vận độngLối sống thiếu khoa học, càng ít hoạt động thể chất càng tăng nguy cơ bị ung thư đại tràng. Do đó, cần xây dựng kế hoạch tập luyện thể dục thể thao hợp lý, vừa sức để loại bỏ các nguy cơ gây bệnh. Chế độ ăn uống không khoa họcChế độ ăn uống quá nhiều thịt đỏ (thịt bò, thịt heo, thịt cừu, gan…), đồ ăn chế biến sẵn (xúc xích, thịt đóng hộp…) có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư. Thêm vào đó, việc chế biến thực phẩm ở nhiệt độ quá cao (chiên, nướng…) sẽ tạo ra các hóa chất có hại, làm tăng nguy cơ ung thư. Do đó, khuyến cáo bạn cần xây dựng chế độ ăn uống khoa học, bổ sung nhiều rau củ quả, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, hạn chế các loại thịt đỏ, thực phẩm chế biến đóng hộp sẵn để giảm nguy cơ ung thư. Hút thuốc láNhững người thường xuyên hút thuốc lá trong một thời gian dài sẽ có nguy cơ mắc và tử vong do ung thư đại tràng cao hơn những người không hút thuốc. Hút thuốc lá cũng liên quan đến việc tăng nguy cơ hình thành u tuyến đại tràng. Những người hút thuốc lá đã phẫu thuật cắt bỏ u tuyến đại tràng có nguy cơ u tuyến tái phát khá cao. Uống nhiều rượu biaNghiên cứu cho thấy, uống rượu bia ở mức độ hợp lý sẽ mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, trong đó bao gồm giảm nguy cơ mắc nhiều bệnh ung thư. Tuy nhiên, việc lạm dụng rượu bia quá độ sẽ làm tăng nguy cơ bị ung thư đại tràng. Lượng rượu bia được khuyến nghị là ≥ 2 cốc/ngày đối với nam giới và 1 cốc/ngày đối với nữ giới (đơn vị tính là cốc tiêu chuẩn chứa khoảng 14gram cồn). Người cao tuổiNgười trẻ tuổi vẫn sẽ có nguy cơ mắc bệnh nhưng nguy cơ này sẽ tăng cao hơn ở những bệnh nhân trên 50 tuổi. Tiền sử bệnh lý của bản thân bệnh nhânBệnh nhân sẽ tăng nguy cơ bị ung thư nếu có tiền sử mắc các bệnh lý sau:
Tiền sử bệnh lý gia đìnhNgười có cha mẹ, anh chị em ruột có tiền sử mắc ung thư đại tràng thì nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Đặc biệt, nguy cơ này sẽ tăng lên nếu gia đình có người mắc bệnh ở độ tuổi dưới 50, hoặc gia đình có nhiều người cùng bị bệnh. Bên cạnh đó, nếu trong gia đình có thành viên từng bị polyp tuyến thì nguy cơ mắc bệnh cũng cao hơn. Do đó, bạn nên chủ động tầm soát trước 45 tuổi để phát hiện sớm và can thiệp điều trị hiệu quả nếu mắc bệnh. Hội chứng di truyềnCó khoảng 5% bệnh nhân là do hội chứng di truyền, trong đó hai hội chứng phổ biến nhất là hội chứng Lynch (ung thư đại tràng di truyền không phát sinh polyp – HNPCC) và đa polyp gia đình (FAP). Ngoài ra, có một số hội chứng hiếm gặp khác cũng có thể làm tăng nguy cơ bị ung thư là hội chứng Peutz – Jeghers (PJS) và đa polyp có liên quan đến gen MUTYH (MAP). Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, các hội chứng di truyền này không chỉ liên quan đến ung thư đại tràng, mà còn liên quan đến nhiều bệnh ung thư khác. Các giai đoạn ung thư đại tràngUng thư đại tràng được chia thành 5 giai đoạn chính, dựa trên cấu trúc của đại tràng và cách thức mà các tế bào ung thư lan từ đại tràng sang các cơ quan bộ phận khác. Giai đoạn 0Các tế bào bất thường được phát hiện ở lớp niêm mạc (lớp trong cùng) của thành đại tràng. Các tế bào bất thường này có thể trở thành ung thư và lan rộng sang các mô bình thường kế cận. Giai đoạn này còn được gọi là giai đoạn ung thư tại chỗ. Giai đoạn ITế bào ung thư đã hình thành ở lớp niêm mạc (lớp trong cùng) của thành đại tràng và đã lan đến lớp dưới niêm mạc (lớp kế tiếp lớp niêm mạc) hoặc đến lớp cơ . Giai đoạn IIGiai đoạn II được chia thành IIA, IIB, IIC:
Giai đoạn IIIGiai đoạn III được chia thành IIIA, IIIB, IIIC:
Giai đoạn IVGiai đoạn IV được chia thành IVA, IVB, IVC:
Xem thêm: 5 giai đoạn ung thư đại tràng: Cách đánh giá và chẩn đoán chi tiết. Chẩn đoán ung thư đại tràngĐầu tiên, bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám ban đầu, ghi nhận thêm các thông tin về triệu chứng, tiền sử bệnh lý của bệnh nhân, tiền sử bệnh lý gia đình,… Dựa vào các thông tin thu thập được, trong trường hợp nghi ngờ khối u ác tính xuất hiện ở đại tràng, bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân thực hiện các kiểm tra cận lâm sàng để chẩn đoán bệnh được chính xác hơn. (4)
Ung thư đại tràng có chữa được không?Việc phát hiện và điều trị ở giai đoạn càng muộn, tiên lượng hiệu quả điều trị và kéo dài sự sống ở bệnh nhân càng giảm. Ung thư ở giai đoạn đầu thường tiến triển chậm hơn, nếu được phát hiện và can thiệp sớm sẽ có tiên lượng tốt. Tỷ lệ sống trên 5 năm đối với việc điều trị theo từng giai đoạn như sau: Giai đoạn I là khoảng trên 90%, giai đoạn II khoảng 80 – 83%, giai đoạn III còn khoảng 60% và giai đoạn IV giảm rất thấp, chỉ còn 11%. Xem thêm: Bệnh ung thư đại tràng có chữa được không? Yếu tố nào ảnh hưởng? Phương pháp điều trị ung thư đại tràngTùy theo loại tế bào ung thư và giai đoạn bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định hoặc là đơn trị, hoặc kết hợp các phương pháp điều trị với nhau để đạt hiệu quả cao nhất. Tại khoa Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, kế hoạch điều trị luôn đảm bảo phù hợp với từng cá thể bệnh nhân dựa trên việc cập nhật các hướng dẫn điều trị mới nhất trên thế giới. (5) Các phương pháp điều trị có thể được chỉ định gồm: Phẫu thuậtPhẫu thuật là phương pháp thường được sử dụng ở hầu hết các giai đoạn ung thư đại tràng. Sau phẫu thuật, bệnh nhân có thể sẽ được tiếp tục hóa trị, xạ trị để tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót. Phần đại tràng bị ung thư và các tuyến bạch huyết sẽ được cắt bỏ. Phẫu thuật nội soi hoặc phẫu thuật lỗ khóa giúp bệnh nhân tránh được những vết sẹo dài sau phẫu thuật. Phương pháp mới này có ưu điểm rút ngắn thời gian phục hồi sau mổ, giảm thiểu tối đa nguy cơ nhiễm trùng. Trong một vài trường hợp cần thiết, phẫu thuật nội soi sẽ được kết hợp với phẫu thuật hở, tuy nhiên chỉ bằng một vết sẹo ngắn. Xạ trịLà biện pháp sử dụng các chùm tia năng lượng cao để tiêu diệt tế bào ung thư hoặc làm chậm sự phát triển của chúng. Cách thức xạ trị sẽ được áp dụng tùy thuộc vào loại và giai đoạn ung thư. Đối với khối u ác tính ở đại tràng, xạ trị chỉ được sử dụng trong trường hợp bệnh di căn đến xương, não… Hóa trịHóa trị là biện pháp điều trị sử dụng thuốc để ngăn chặn sự phát triển, hoặc tiêu diệt, hoặc ngăn chặn sự phân chia của tế bào ung thư. Khi thuốc được uống hoặc dùng qua đường tĩnh mạch, thuốc sẽ đi vào máu và hướng đến các tế bào ung thư trong toàn cơ thể. Thuốc hóa trị sẽ được sử dụng tùy thuộc vào loại và giai đoạn ung thư. Hóa trị kết hợp với các thuốc điều trị trúng đích được chỉ định cho những bệnh nhân bị ung thư đại tràng tiến xa, có dấu hiệu di căn đến các cơ quan khác trong cơ thể (như gan, phổi…) mà không thể điều trị bằng các phương pháp phẫu thuật đơn thuần. Phương pháp này cũng được sử dụng sau phẫu thuật ung thư đại tràng để ngăn chặn nguy cơ tái phát bệnh, cũng như tăng cơ hội sống cho bệnh nhân nếu có dấu hiệu di căn tới hạch bạch huyết lân cận với vùng bị ung thư. Điều trị đíchĐiều trị đích là biện pháp điều trị sử dụng thuốc để nhắm đến và tiêu diệt các tế bào ung thư mang các đặc tính cụ thể. Các thuốc điều trị đích thường sử dụng trong ung thư đại tràng:
Miễn dịchMiễn dịch là biện pháp điều trị sử dụng hệ thống miễn dịch của người bệnh để chống lại bệnh ung thư. Chế độ dinh dưỡng cho người bị ung thư đại tràng
Xem thêm: Ung thư đại tràng nên ăn gì và kiêng gì? Dinh dưỡng cho bệnh nhân. Phòng ngừa ung thư đại tràngBác sĩ Thảo Nghi chia sẻ, bạn toàn hoàn có thể phòng ngừa nguy cơ mắc bệnh ung thư đại tràng bằng cách thay đổi lối sống:
Quan trọng nhất, mỗi người cần chủ động đến ngay cơ sở y tế chuyên khoa với trang thiết bị hiện đại, chuyên gia giàu kinh nghiệm để được tư vấn về việc tầm soát ung thư đại tràng để phát hiện bệnh sớm và điều trị hiệu quả. Ngoài ra, bạn cũng có thể cập nhật những thông tin, kiến thức mới nhất về các căn bệnh ung thư quái ác tại https://tamanhhospital.vn/benh/ung-buou/. Khám, tầm soát và điều trị Ung thư đại tràng “chuẩn Singapore” tại BVĐK Tâm AnhQuy tụ đội ngũ bác sĩ, dược sĩ lâm sàng có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực điều trị ung thư, với hệ thống cơ sở hạ tầng khang trang, Khoa Ung bướu – Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh định hướng trở thành trung tâm tư vấn, điều trị ung thư kết hợp chăm sóc toàn diện cho người bệnh theo tiêu chuẩn Singapore ngay tại Việt Nam theo các tiêu chí điều trị cùng với các đặc điểm nổi trội như sau:
Hệ thống phòng điều trị trong ngày với đầy đủ trang thiết bị tiện nghi hiện đại và phòng điều trị lớn được trang bị ghế truyền hóa chất tiêu chuẩn Nhật Bản với thiết kế 3 động cơ thông minh giúp dễ dàng điều chỉnh độ cao, nâng gập linh hoạt, có màn hình, bàn ăn gắn kèm đảm bảo nhu cầu giải trí, thư giãn trong quá trình điều trị và sự riêng tư của mỗi người bệnh.
Với hệ thống máy móc tầm soát và chẩn đoán hiện đại như: máy CT 768 lát cắt Somatom Drive, máy MRI thế hệ mới nhất Magnetom Amira BioMatrix, máy siêu âm tổng quát cao cấp Acuson Sequoia, máy nội soi Fuji 7000, hệ thống máy xét nghiệm Cobas Pro đầu tiên tại Đông Nam Á… Khoa Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh còn triển khai các gói khám sàng lọc, tầm soát phát hiện sớm ung thư đại tràng, giúp việc điều trị đạt hiệu quả cao nhất, đồng thời tiết kiệm chi phí, giảm bớt gánh nặng về kinh tế cho người bệnh. Tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, ung thư đại tràng có thể được phát hiện sớm bằng các phương pháp tầm soát hiện đại. Do đó, khuyến cáo người trên 40 tuổi hoặc người có những yếu tố nguy cơ cần thăm khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm bệnh lý và có biện pháp điều trị bệnh tối ưu. Bệnh Crohn sống được bao lâu?Mắc bệnh Crohn sống được bao nhiêu năm? Nếu không được chữa trị kịp thời để biến chứng nặng, bệnh Crohn có thể gây u xơ hoặc ung thư. Tuy nhiên, số lương rất ít và theo thống kê thì người chết vì bệnh Crohn không nhiều. Vì thế, người bệnh không phải lo lắng bệnh Crohn sống được bao nhiêu năm. IBD là viết tắt của từ gì?Bệnh viêm ruột - Inflammatory bowel disease (IBD) là bệnh lý viêm mãn tính ở ruột, là kết quả của đáp ứng miễn dịch quá mức và kéo dài tại niêm mạc đường tiêu hóa do một kháng nguyên nào đó (thức ăn/ vi khuẩn...) Crohn's Disease là bệnh gì?Bệnh Crohn, còn được gọi là viêm ruột mạn tính từng vùng là một tình trạng rối loạn tiêu hóa, liên quan đến bất kỳ vị trí tổn thương nào trên đường tiêu hóa nhưng chủ yếu phân bố ở ruột non và đại tràng. Bệnh bắt đầu với áp xe, sau đó có thể phát triển thành rò trong, ngoài và tắc ruột ở những trường hợp nghiêm trọng. Bệnh viêm đại tràng tiếng Anh là gì?Bệnh viêm đại tràng có tên tiếng Anh Ulcerative colitis, là tình trạng đại tràng có các tổn thương hoặc bị viêm loét. Bệnh gây ra những cơn đau co thắt cho người bệnh. |
