Bảng hướng dẫn pha màu thể dàu

Như các bác nhìn thấy trên cầu vòng sau cơn mưa: chùm sáng 7 sắc lung linh trên bàu trời đó chính là hơi nước bị khúc xạ ánh sáng mà phân thành nhiều màu.

Bảng hướng dẫn pha màu thể dàu
Bảng hướng dẫn pha màu thể dàu

Thế nhưng bản chất của dài màu ánh sáng này – sau đây em gọi là màu Quang Phổ - không phải là nhiều màu như thế. Nó được tạo bởi 3 màu cơ bản: R (red), G (green) và B (blue). Ba màu này hoà trộn vào nhau với tỷ lệ nhất định sẽ tạo ra các màu, kể cả màu đen và trắng, khi RGB đạt giá trị min, ta có màu đen và khi đạt max, ta có màu trắng. Lý thuyết này được ứng dụng rất nhiều trong công nghệ truyền hình, sân khấu…v.v

Người ta gọi hệ màu này là RGB

Tuy nhiên chúng ta cũng chỉ bàn sơ qua về hệ màu này vì nó ít liên quan đến dân chơi mô hình, he he.

2. Màu hữu cơ:

Con người muốn thể hiện màu sắc mà không cần ánh sáng, họ tìm đến những vật liệu ngoài thiên nhiên, các loại khoáng chất để có được màu sắc. Cái này các bác có thể thấy qua những bức tranh vẽ cổ xưa, hoặc ngay như tranh Đông Hồ nổi tiếng màu sắc cũng lấy từ những vật liệu thiên nhiên gần gũi. Vậy màu hữu cơ được phân chia ra như thế nào ? Màu hữu cơ cũng được phân chia ra thành 3 màu cơ bản như sau:

Đỏ cánh sen:

Bảng hướng dẫn pha màu thể dàu
(Magrita), Vàng:
Bảng hướng dẫn pha màu thể dàu
(Yellow) và Xanh cô-ban:
Bảng hướng dẫn pha màu thể dàu
(Cyan)

Người ta gọi hệ màu này là CMY Về lý thuyết thì 3 màu này có thể pha thành tất cả các màu, ví dụ: màu cờ Tổ quốc Đỏ cánh sen:

Bảng hướng dẫn pha màu thể dàu
+ Vàng:
Bảng hướng dẫn pha màu thể dàu
\= Đỏ cờ
Bảng hướng dẫn pha màu thể dàu

hoặc để pha màu xanh lá cây, ta dùng: Xanh cô-ban:

Bảng hướng dẫn pha màu thể dàu
+ Vàng:
Bảng hướng dẫn pha màu thể dàu
\= Xanh lá cây
Bảng hướng dẫn pha màu thể dàu

Với cách hoà trộn như vậy, ta có 1 bảng hoà màu cơ bản như sau:

Bảng hướng dẫn pha màu thể dàu

II. Sắc độ của màu:

Như đã trình bày ở trên, màu sắc chính là sóng phản xạ từ vật thể đối với ánh sáng, được mắt người ghi nhận lại. Vậy nếu trong trường hợp ánh sáng yếu đi, hoặc mạnh lên thì màu sắc đó sẽ ra sao ? Ồ, chắc chắn là ta ta sẽ thấy chúng tối màu đi hoặc sáng màu lên rồi.

Nếu tối đi tuyệt đối ? nó sẽ trở thành màu đen

Bảng hướng dẫn pha màu thể dàu

Nếu sáng lên hết cỡ ? nó sẽ trở thành màu trắng.

Bảng hướng dẫn pha màu thể dàu

Nhưng đó là nói về cường độ ánh sáng chiếu lên vật thể đó, còn khi ta muốn thế hiện ánh sáng đó với 3 màu cơ bản kia thì sao ?

Và thế là đen và trắng được nghĩ đến. Đây là hình thể hiện các độ đậm nhạt của đen và trắng người ta gọi là thang xám

Bảng hướng dẫn pha màu thể dàu

Nói vậy thì màu đen và màu trắng không phải là màu sao ?

Tất nhiên chúng là màu, có điều vật thể mang màu đen hấp thụ hoàn toàn ánh sáng chiếu vào nó, còn màu trắng thì nguợc lại, chúng phản xạ hoàn toàn.

Thế là đen và trắng được tận dụng để thể hiện các sắc độ của 3 màu cơ bản bằng cách pha chúng với các màu cơ bản hoặc với các màu đã được hoà trộn từ các màu cơ bản (trong bảng màu hình tròn ở phần đầu).

Chúng ta thử pha nhé ? Dưới đây là bảng màu hình tròn cơ bản ở phần đầu, nhưng có pha thêm 2 sắc độ (bằng cách thêm đen và trắng) trắng 50% (vòng ngoài) và đen 30% (vòng trong)

Bảng hướng dẫn pha màu thể dàu

Nói thêm 1 chút về các ký hiệu màu (mà chúng ta sẽ sử dụng nhiều đến trong các bài sau): 3 màu cơ bản đã được ký hiệu là CMY, còn màu trắng được ký hiệu là W (white), màu đen được ký hiệu là K (key, mấu chốt, tạo độ đậm, mặc khác Black thì chữ B đã được sử dụng để đánh dấu màu Blue trong hệ màu RGB rồi, cho nên ta lấy chữ cuối là K để thay thế)

Nói đến đây có người không tin rằng chỉ với những màu cơ bản thế mà có thể pha ra tất cả các màu. Này này, điều này là chính xác và đã được áp dụng từ rất lâu đấy. Ví dụ nhé: trong in ấn sách báo tạp chí, người ta đã sử dụng hệ màu CMYK từ lâu, (không có màu trắng nhé, vì màu trắng là màu của giấy rồi), Những bức ảnh sống động được in ấn ra đều từ sự pha trộn của các màu cơ bản trên. Trừ cái màn hình đáng ghét trước mặt các bác là dùng hệ màu RGB thôi.

Dưới đây là 1 ví dụ "hùng hồn" của việc pha trộn màu CMYK: Hình gốc đây, ta cắt cúp 1 góc để xem nó được hoà trộn như thế nào

Bảng hướng dẫn pha màu thể dàu

Kết luận lại, là với 5 màu cơ bản: C-M-Y-K-W, cho phép chúng ta có thể hoà trộn chúng lại với nhau để có thể pha ra tất cả các màu. Tất nhiên ở thực tế phải còn thêm 1 số chất liệu khác nữa để thể hiện màu sắc - ví dụ như màu nhũ bạc, nhũ đồng hay nhũ vàng - mà các bác làm mô hình máy bay hay xài, nhưng cơ bản hầu hết các màu sơn của các hãng mô hình pha chế ra đều dùng phương pháp này.

Nếu pha nhiều và có kinh nghiệm, ta có thể pha ra những màu sơn giống hệt như mẫu, trong khi tủ sơn của chúng ta có khi chỉ cần 5 màu mà thôi.

III. Phương pháp phối trộn màu sắc:

Trước hết, để có thể phối trộn màu sắc, người pha màu phải nắm được vài cách pha trộn những màu sắc đơn giản nhất.

Ví dụ: - màu đỏ cờ (quốc kỳ của chúng ta) được tạo bởi màu đỏ M và màu vàng Y - màu xanh lá cây được tạo bởi màu xanh C và màu vàng Y, nên các cụ ngày xưa mới có câu: "thanh xuất ư lam" (màu xanh được tạo ra bởi màu lam nhưng lại đẹp hơn màu lam).

Để nhìn rõ hơn, các bác nên xem lại kỹ bảng này:

Bảng hướng dẫn pha màu thể dàu

Để chuẩn hoá tỷ lệ trong pha trộn màu sắc, người ta phân các sắc độ của màu theo hình dưới đây:

Bảng hướng dẫn pha màu thể dàu

theo đó, tỷ lệ pha trộn được đánh số từ 0 đến 100, tức là tỷ lệ tương quan với những màu khác trong hỗn hợp pha trộn. Hình dưới đây là minh hoạ tỷ lệ pha trộn 1 số màu :

Bảng hướng dẫn pha màu thể dàu

Vậy việc pha màu chúng ta đã thấy đơn giản hơn nhiều rồi, tuy nhiên vẫn còn chưa dễ dàng với nhiều người. Sau đây chúng ta cùng đi vào ví dụ cụ thể: