Bài tập về cấu trúc di truyền của quần thể năm 2024

Bài tập về cấu trúc di truyền của quần thể năm 2024

BỒI DƯỠNG NÂNG CAO CHUYÊN ĐỀ

BÀI TẬP DI TRUYỀN QUẦN THỂ

  1. Đặt vấn đề

Trong chương trình sinh học lớp 12, phần di truyền quần thể liên quan đến

các phép toán thống kê khá trừu tượng, học sinh chuyển từ dạng bài tập của các

phép lai giữa các cá thể với nhau dễ hình dung sang dạng bài tập của nhiều cá thể

(quần thể): bao gồm quần thể tự thụ phấn, quần thể giao phối ngẫu nhiên nên sẽ

gặp nhiều khó khăn. Việc bồi dưỡng để các em học sinh thành thạo bài tập di

truyền quần thể sẽ có nhiều ứng dụng trong thực tiễn chứ không đơn thuần là giải

các bài tập trong các đề thi.

Từ thực tế trên, tôi tiến hành đề tài: “Bồi dưỡng nâng cao chuyên đề bài

tập di truyền quần thể”.

II. Nội dung nghiên cứu

1. Cơ sở lí luận và thực tiễn

- Di truyền quần thể là nội dung khó và trừu tượng, thời lượng dành cho

phần này khá ít, chỉ có 2 tiết trong sách giáo khoa sinh học 12. Các bài tập trong

các đề thi tốt nghiệp, đề thi đại học và đề thi học sinh giỏi Quốc gia khá đa dạng và

khó. Hơn nữa phần di truyền quần thể còn liên quan đến các bài tập về tiến hoá nên

đòi hỏi học sinh phải vận dụng kiến thức rất linh hoạt.

- Trong chương trình sinh học 12 phần bài tập di truyền học quần thể gây

nhiều khó khăn đối với học sinh. Trong chương trình phổ thông chỉ trang bị lý

thuyết, không có tiết rèn luyện bài tập, ngay cả trong sách bài tập sinh học 12 dạng

toán quần thể có rất ít bài để học sinh luyện tập.

2. Nội dung đề tài

2.1. Một số khái niệm cơ bản

- Vốn gen: tập hợp các alen của tất cả các gen trong quần thể. Thực tế vốn

gen có thể thay đổi do tác động của các nhân tố tiến hoá.

- Tần số alen của một gen nào đó được tính bằng tỉ lệ giữa số lượng alen đó

trên tổng số alen của các loại alen khác nhau của gen đó trong quần thể tại một thời

điểm xác định.

- Tần số một loại kiểu gen nào đó trong quần thể được tính bằng tỉ lệ giữa số

cá thể có kiểu gen đó trên tổng số các thể có trong quần thể.

- Tự thụ phấn là hiện tượng giao tử đực và giao tử cái thuộc cùng một cây

kết hợp với nhau.

1