Tre xanh (Thơ lục bát) Xanh tự bao giờ? Chuyện ngày xưa... đã có bờ tre xanh Thân gầy guộc, lá mong manh Mà sao nên luỹ nên thành tre ơi? Ở đâu tre cũng xanh tươi Cho dù đất sỏi đất vôi bạc màu Có gì đâu, có gì đâu Mỡ màu ít chắt dồn lâu hoá nhiều Rễ siêng không ngại đất nghèo Tre bao nhiêu rễ bấy nhiêu cần cù Vươn mình trong gió tre đu Cây kham khổ vẫn hát ru lá cành Yêu nhiều nắng nỏ trời xanh Tre xanh không đứng khuất mình bóng râm Bão bùng thân bọc lấy thân Tay ôm tay níu tre gần nhau thêm Thương nhau tre không ở riêng Luỹ thành từ đó mà nên hỡi người Chẳng may thân gãy cành rơi Vẫn nguyên cái gốc truyền đời cho măng Nòi tre đâu chịu mọc cong Chưa lên đã nhọn như chông lạ thường Lưng trần phơi nắng phơi sương Có manh áo cộc tre nhường cho con Măng non là búp măng non Đã mang dáng thẳng thân tròn của tre Năm qua đi, tháng qua đi Tre già măng mọc có gì lạ đâu Mai sau, Mai sau, Mai sau... Đất xanh tre mãi xanh màu tre xanh. Đan Áo Cho Chồng (Thơ lục bát) Chị ơi! Nếu chị đã yêu, Đã từng lỡ hái ít nhiều đau thương, Đã xa hẳn quãng đời hương, Đã đem lòng gởi gió sương mịt mùng. Biết chăng chị? Mỗi mùa đông, Đáng thương những kẻ có chồng như em. Vẫn còn thấy lạnh trong tim, Đan đi đan lại áo len cho chồng. Như con chim hót trong lồng, Hạt mưa nó rụng bên sông bơ thờ. Tháng ngày nổi tiếng tiêu sơ, Than ôi! Gió đã sang bờ ly tan… Tháng ngày miễn cưỡng em đan, Kéo dài một chiếc áo len cho chồng. Như con chim nhốt trong lồng, Tháng ngày mong đợi ánh hồng năm nao! Ngoài trời mưa gió xôn xao, Ai đem khoá chết chim vào lồng nghiêm? Ai đem lễ giáo giam em? Sống hờ trọn kiếp trong duyên trái đời… Lòng em khổ lắm chị ơi! Trong bao tủi cực với lời mỉa mai. Quang cảnh lạ, tháng năm dài, Đêm đêm nghĩ tới ngày mai giật mình! Gió Giao Mùa (Thơ lục bát) Phượng hồng lại ẩn vào cây Trả khung trời ấy hao gầy cho tôi Mây chiều hoang vắng đơn côi Hồn nghe từng phút bồi hồi trong thơ Lụa là tôi dệt đường tơ Quên đi cái thuở ban sơ hoang hồng Hạ tàn nhạt nắng bên song Cây sơ xác lá – hồn phong rêu hồn Trả tôi về với cô đơn Trả tôi về với nỗi buồn ngày xưa Chiều nay trời đổ cơn mưa Heo may vừa đến lá mùa Thu khơi Hôm qua người ấy đi rồi Trong tôi từng tiếng mưa rơi chạnh lòng ............................................................................................. Chúc bạn hok tốt Dũng#Luyện tậpBài tập: (Luyện tập – Trang 157) Có nhiều câu thơ, bài thơ so sánh tình yêu với sóng và biển. Hãy sưu tầm những câu thơ, bài thơ đó Bài làm: Chuyện tình sóng và biển Có một lần biển và sóng yêu nhau, Người ta bảo biển là tình đầu của sóng. Sóng dữ dội vỡ bờ cát trưa nóng bỏng, Biển rì rầm hát mãi khúc tình ca. Có một lần sóng nông nổi đi xa, Bao kẻ đến và tỏ tình với biển. Biển sợ rằng sóng không về vĩnh viễn, Nên đành rằng hò hẹn với vầng trăng. Sóng trở về thế là biển ăn năn, Sóng đâu nợ để biển xanh kia vô tội. Tình chỉ đẹp khi không còn gian dối, Và bỏ đi kể từ đó không về. Có một lần anh đã kể em nghe. Chuyện tình yêu của chúng mình vốn không đơn giản, Anh phiêu lưu còn em thì lãng mạn, Và thời gian hò hẹn cũng mong manh. Sóng bạc đầu từ đó phải không anh? Còn biển kia vẫn xanh màu huyền bí? Không phải đâu em biển kia không chung thủy, Dẫu bạc đầu sóng vẫn mãi thủy chung. Anh dắt em giữa biển nghìn trùng, Nghe dã tràng kể chuyện xưa xa vắng. Dẫu không phải tình đầu em trong trắng, Chỉ mong anh một lòng với cổ tích biển ngày xưa! (Trần Quốc Tuấn) Biển Anh không xứng là biển xanh Nhưng anh muốn em là bờ cát trắng Bờ cát dài phẳng lặng Soi ánh nắng pha lê... Bờ đẹp đẽ cát vàng Thoai thoải hàng thông đứng Như lặng lẽ mơ màng Suốt ngàn năm bên sóng... Anh xin làm sóng biếc Hôn mãi cát vàng em Hôn thật khẽ, thật êm Hôn êm đềm mãi mãi Đã hôn rồi, hôn lại Cho đến mãi muôn đời Đến tan cả đất trời Anh mới thôi dào dạt... Cũng có khi ào ạt Như nghiến nát bờ em Là lúc triều yêu mến Ngập bến của ngày đêm Anh không xứng là biển xanh Nhưng cũng xin làm bể biếc Để hát mãi bên gành Một tình chung không hết, Để những khi bọt tung trắng xóa Và gió về bay tỏa nơi nơi Như hôn mãi ngàn năm không thỏa, Bởi yêu bờ lắm lắm, em ơi! (Xuân Diệu) Ngày ấy, tôi mới chỉ học đến lớp 7, khoảng lớp 9 bây giờ, chưa có khái niệm về tình yêu nam nữ, vậy nhưng, tình cờ đọc bài thơ Biển của Xuân Diệu được chép trong sổ tay văn học của chị gái, tôi đã rất thích, lẩm nhẩm đọc và thuộc làu, đến giờ vẫn không quên. Những dòng thơ chép bằng mực xanh theo từng khổ đều đặn trên nền giấy nâu có sức lay động, lôi cuốn: Anh không xứng là biển xanh Nhưng anh muốn em làm bờ cát trắng Bờ cát dài phẳng lặng Soi ánh nắng pha lê…  Những dòng đầu tiên mở ra với âm điệu nhẹ nhàng, du dương, gợi lên hình ảnh bờ cát, biển xanh những chiều hè lặng gió, làm liên tưởng đến bóng hình nhà thơ đang lững thững dạo gót bên bờ biển biếc. Cái vô lý lại trở thành có lý: Anh không xứng là biển xanh, nhưng anh muốn em làm bờ cát trắng. Cái không có lý là sự tự so sánh của thi sĩ với vũ trụ bao la. Nhưng tình yêu bao giờ cũng có lý riêng của nó. Chính vì vậy, ngay từ những câu mở đầu, bài thơ đã có sức mời gọi. Êm dịu, bình yên, phẳng lặng vốn là biển và bờ khi lặng gió. Nhưng không phải chỉ có thế! Sau những êm dịu, mơ màng của tâm hồn thi sĩ hòa vào Bờ đẹp đẽ cát vàng, thoai thoải hàng thông đứng, như lặng lẽ mơ màng, suốt ngàn năm bên sóng là một trạng thái khác, cung bậc khác của tâm hồn được chuyển tải trong nhịp thơ dồn dập, gấp gáp như những đợt sóng liên tiếp ào ạt vỗ bờ: Anh xin làm sóng biếc Hôn mãi cát vàng em Hôn thật khẽ, thật êm Hôn êm đềm, mãi mãi… Nhắc đến Xuân Diệu là người ta nói đến “Ông hoàng thơ tình”. Tình yêu trong thơ ông không bao giờ nửa vời, nhợt nhạt. Kể cả khi biết rằng: Yêu là chết ở trong lòng một ít thì thi sĩ vẫn muốn đi hết tột cùng cảm xúc, muốn dâng hiến hết mình, cháy hết mình cho tình yêu. Những câu thơ như có men say khiến người đọc ngây ngất, dù chưa một lần nếm trải vị mặn mòi của muối biển tình yêu. Những điệp từ hôn, thật, mãi, cùng với các động từ mạnh: tan, nghiến, dào dạt, ào ạt… đã thức tỉnh, lôi cuốn người đọc vào trạng thái cảm xúc của tác giả, cùng hòa vào những đợt triều dâng của tâm hồn thi sĩ: Đã hôn rồi, hôn lại Cho đến mãi muôn đời Đến tan cả đất trời Anh mới thôi dào dạt Cũng có khi ào ạt Như nghiến nát bờ em Là lúc triều yêu mến Ngập sóng của ngày đêm. Nhịp thơ là nhịp của bước sóng, không đợt nào giống đợt nào nhưng vẫn có quy luật riêng. Nó thúc giục, lay thức tâm hồn người đọc như tiếng dương cầm khi thánh thót, khi réo rắt vang lên giữa bao bộn bề khó nhọc và lo toan của cuộc sống, ngân vọng mãi khiến cho người ta không thể dửng dưng. Những nốt nhạc tâm hồn của Xuân Diệu đã khơi dậy trong tâm hồn con người, nhất là những đôi lứa đang yêu khát khao tình yêu, khát khao cuộc sống, muốn được bay bổng, lâng lâng trong trạng thái của sóng và bờ, dẫu nó thật vô hình vì chỉ là trường liên tưởng: Anh không xứng là biển xanh Nhưng cũng xin làm bể biếc Để hát mãi bên ghềnh Một tình chung không hết Để mỗi khi bọt tung trắng xóa Và gió về bay tỏa nơi nơi Như hôn mãi ngàn năm không thỏa Bởi yêu bờ lắm lắm, em ơi! Những câu thơ cuối cùng, tác giả lặp lại cách ví von mở đầu: Anh không xứng là biển xanh. Nhưng một bất ngờ mới trong cách nói của nhà thơ khác hẳn với ban đầu: Nhưng cũng xin làm bể biếc! Đó là một sự khẳng định tình yêu không giới hạn, không bao giờ vơi cạn của nhà thơ với cuộc đời. Lần này, tác giả không nhắc đến nhân vật trữ tình em nữa. Hình như với nhà thơ, được tan hết mình, được dào dạt, được hát mãi bên ghềnh, được hôn mãi ngàn năm không thỏa, tức là được sống và được yêu giữa cuộc đời này đã là quá đủ hạnh phúc nên dù em có là bờ cát trắng hay không thì anh vẫn mãi như con sóng vỗ bờ, không ngừng nghỉ, không mệt mỏi, không biết đến bạc đầu. Cũng như nhiều bài thơ tình khác, kết thúc bài thơ là một tiếng gọi, hô ngữ từ được cất lên từ trái tim trĩu nặng tình yêu và chất chứa niềm vui sống của nhà thơ: Bởi yêu bờ lắm lắm, em ơi! Xuân Diệu đã đi xa cách đây 30 năm nhưng những câu thơ của ông như sóng biển ngàn năm vẫn vỗ, vẫn dội vào tâm hồn ta, lay thức trái tim những người đang sống một tình yêu con người, tình yêu cuộc sống, tình yêu lứa đôi, giúp ta hiểu hơn giá trị của tình yêu, giá trị của cuộc sống. Như biển xanh, chắc nơi thế giới xa xôi, linh hồn ông vẫn “bay tỏa nơi nơi” để thấm sâu hơn những mặn mòi của biển cả và lắng nghe tiếng gió vi vu, tiếng sóng dạt dào của thiên nhiên. |
